نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• خشایار برومند
• مصطفی تقوی

دانشجو

چکیده

در این مقاله، پس از نگاهی اجمالی به رهیافت اندرو فینبرگ و مارتین هایدگر برای برون‌‌رفت از فضای تکنولوژیک حاکم[i]، مقایسه‌‌ای میان نگرش این دو متفکر در مواجهه با جهانی که در آن زندگی می‌‌کنیم انجام می‌شود. فینبرگ داخل‌‌ساختن ارزش‌‌های دموکراتیک در طراحی‌‌های تکنیکی را راه‌کار رهایی قلمداد می‌‌کند و هایدگر از آمادگی برای ظهور خدایی نجات‌‌دهنده سخن می‌‌گوید. با وجود آن‌‌که فینبرگ و هایدگر هر دو به جهانی بدیل برای زیست آدمی می‌‌اندیشند، در چگونگی بدیل‌‌اندیشی با یک‌دیگر تفاوت بنیادی دارند. فینبرگ بدیل‌‌اندیشی را در سطح اونتیک دنبال می‌‌کند و هایدگر در سطح اونتولوژیک. با توجه به تفاوت نگرش هایدگر و فینبرگ به خطرهای فضای تکنولوژیک حاکم، نهایتاً توضیح داده می‌‌شود که رهیافت فینبرگ در پارادایمی قرار می‌‌گیرد که هایدگر خواهان گذر از آن است.



[i]. از آن‌‌جا که رهایی از فضای تکنولوژیک حاکم در اندیشة فینبرگ و هایدگر هریک به طور جداگانه و مفصل در مقالاتی توسط نگارنده مورد بحث قرار گرفته است و هدف از نگارش مقالة پیش‌‌رو عمدتاً مقایسه‌‌ و فهم دو رهیافت مورد نظر در نسبت با یک‌دیگر است، در بخش‌‌های «مروری بر اندیشة فینبرگ» و «مروری بر اندیشة هایدگر» نگاه فینبرگ و هایدگر به جهان تکنولوژیک در خلاصه‌‌ترین صورت ممکن بیان شده است.

کلیدواژه‌ها

• اندرو فینبرگ
• مارتین هایدگر
• ارزش‌های حاکم بر طراحی‌های تکنیکی
• تغییر اونتیک و اونتولوژیک
• ذات تکنولوژی
• نگرش تکنولوژیک و کنترل‌محور
• نجات