غرب شناسی بنیادی
آزادی و دین‌داری از دیدگاه میشل فوکو، با تأکید بر نوشته‌های او دربارۀ انقلاب اسلامی ایران

فاطمه توفیقی

دوره 6، شماره 1 ، اردیبهشت 1394، صفحه 1-13

چکیده
  یکی از مهم‌ترین سؤالاتی که ذهن پژوهش‌گران فوکو را درگیر کرده این است که آیا نظریات او دربارۀ قدرت موقعیتی برای اعمال آزادی و شورش فراهم می‌کند. هم‌چنین، در پی این سؤال یکی از معماهای پیشِ‌روی پژوهش‌گران این بوده است که مواضع او دربارۀ انقلاب ایران چگونه با مواضعی که دربارۀ آزادی و قدرت داشته است سازگاری می‌یابد. در این مقاله نقش ...  بیشتر

تبیین و بررسی مبانی معرفتی تبارشناسی میشل فوکو

مهدی حسین‌زاده یزدی؛ منیره زین‌العابدینی ‌رنانی؛ سیدمحسن ملاباشی

دوره 6، شماره 1 ، اردیبهشت 1394، صفحه 15-36

چکیده
  میشل فوکو از جمله اندیشمندان معاصر بسیار تأثیرگذار در جهان بود. او نقدهایی جدی به اندیشمندان پیش از خود مطرح کرد و از بسیاری از آن‌ها نیز تأثیر پذیرفت. در این مقاله مبانی معرفتی تبارشناسی او را بررسی می‌کنیم. در بررسی مبانی معرفتی به این پرسش‌ها پاسخ داده می‌شود که تعریف فوکو از حقیقت چه بود؟ برای دست‌یابی به حقیقت چه راهی را برگزید؟ ...  بیشتر

پولی‌لوگ (گفت‌وگوی چندجانبۀ میان‌فرهنگی) به مثابۀ الگویی برای پژوهش‌های فلسفی و گذر از فلسفۀ تطبیقی

رضا دهقانی؛ علی‌اصغر مصلح

دوره 6، شماره 1 ، اردیبهشت 1394، صفحه 37-57

چکیده
  در سالیان اخیر، با توجه به رشد فزایندۀ تحقیقات میان‌فرهنگی در حوزه‌های گوناگون علوم انسانی به‌ویژه فلسفه در جامعۀ ایرانی و طرح مسائل جدی در روش این تحقیقات و اعتبار آن‌ها، دو مطلب بسیار ضروری می‌نماید: نخست بررسی روش و اعتبار فلسفۀ تطبیقی به مثابۀ الگوی رایج در این تحقیقات و دیگری ارائۀ الگویی متناسب برای انجام دادن تحقیقات منطبق ...  بیشتر

جان لاک و مسئلۀ خوش‌بختی

فرشاد شریعت؛ امید شفیعی قهفرخی

دوره 6، شماره 1 ، اردیبهشت 1394، صفحه 59-81

چکیده
  مقولۀ «خوش‌بختی» از مسائل بنیادین و پرسش‌های دیرینۀ بشری به‌ شمار می‌آید که با ابعاد گوناگون زندگی بشر پیوند دارد و لذا از زوایای گوناگونی بررسی شده است. در دوران جدید برخی از متفکران، از جمله جان لاک، این موضوع را بررسی کرده و با مشکلات آن دست و پنجه نرم کرده‌اند. جان لاک در این راه با مسائلی هم‌چون لذت و آلام بشری، اصول اخلاقی، ...  بیشتر

خدا و انسان در جهان اسطوره‌ای همر و هسیودوس

سیدنعمت‌الله عبدالرحیم‌زاده

دوره 6، شماره 1 ، اردیبهشت 1394، صفحه 83-104

چکیده
  همر با سرودن ایلیاد و ادیسه و هسیودوس با سرودن ثئوگونیا و کارها و روزها فقط آثار ادبی ماندگار خلق نکردند، بلکه جهان اسطوره‌ای را به نظم درآوردند و فرهنگ یونانی از این نظم سربرآورد و بالنده شد. به این جهت بود که یونانیان شاعران را و به‌ویژه این دو شاعر را فقط هنرمندان خود نمی‌دانستند، بلکه آن‌ها را به چشم مربیان خود می‌دیدند. از این ...  بیشتر

تأملی بر طبیعت‌گرایی مک‌داول

سعیده کوکب

دوره 6، شماره 1 ، اردیبهشت 1394، صفحه 105-119

چکیده
  مسئلة اصلی در این مقاله تبیین و توضیح شرایطی است که جان مک‌داول برای تحقق شناختی عینی، یعنی تحقق وضعیتی که در آن فعالیت عقلانی ما پاسخ‌گو به واقعیت است، تعیین می‌کند. با توضیح این شرایط، در واقع راه‌حل مک‌داول برای حل مسئلة معرفت‌شناختی ارتباط ذهن و جهان و به عبارت دقیق‌تر نسبت تفکر و جهان روشن می‌شود. بدین ‌جهت نظریات مک‌داول ...  بیشتر

بررسی نقدهای مایکل ساندل و رابرت نوزیک بر ناسازگاری اصل تفاوت و فردگرایی در نظر جان راولز

اکرم نوری‌زاده؛ یوسف شاقول

دوره 6، شماره 1 ، اردیبهشت 1394، صفحه 121-139

چکیده
  در این مقاله بر آنم تا نقد ساندل بر مقدمۀ اصل تفاوت راولز در توزیع دارایی‌ها را بررسی کنم. بر اساس این مقدمه، هیچ کسی مستحق و مالک حقیقی داشته‌هایش نیست و بنابراین دارایی‌های هر فرد باید دارایی‌های عمومی تلقی شود و همه در سودهای آن سهیم باشند و این مستلزم برداشتی جماعت‌گرایانه از «خود» به مثابۀ مالکی است که گسترده‌تر از مالک ...  بیشتر