غرب شناسی بنیادی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق (ع)

چکیده

مقولۀ «خوش‌بختی» از مسائل بنیادین و پرسش‌های دیرینۀ بشری به‌ شمار می‌آید که با ابعاد گوناگون زندگی بشر پیوند دارد و لذا از زوایای گوناگونی بررسی شده است. در دوران جدید برخی از متفکران، از جمله جان لاک، این موضوع را بررسی کرده و با مشکلات آن دست و پنجه نرم کرده‌اند. جان لاک در این راه با مسائلی هم‌چون لذت و آلام بشری، اصول اخلاقی، عقلانیت رفتاری و معیار نیک و بد و هم‌چنین اجتماع، نهادهای دینی، حکومت و قانون روبه‌رو بود. او، ضمن ترکیب روایتی طبیعت‌گرایانه با روایتی دینی و اخلاقی، به رفع موانع و حل تعارض‌های خوش‌بختی در حیطۀ حیات جمعی بشر پرداخت و بر عقلانیت، تساهل، قانون، و حکومت مدنی تأکید داشت. در پژوهش حاضر به واکاوی و بازسازی تلاش لاک برای تحلیل خوش‌بختی و حل تعارض‌های آن در انگاره و عمل اجتماعی می‌پردازیم.

کلیدواژه‌ها

امینی مشهدی، سمانه و محمدرضا آهنچیان (1393). «تربیت اخلاقی و سعادت در نظام آموزشی ایران: مقابلۀ دیدگاه فارابی، لاک، رورتی»، اسلام و پژوهش‌های تربیتی، س 6، ش 11.
توسلی، حسین (1388). «بررسی انتقادی مبانی سیاست در اندیشۀ جان لاک»، علوم سیاسی، س 12، ش 48.
توسلی، حسین (1389). «بررسی انتقادی رابطۀ دین و دولت در اندیشۀ جان لاک»، علوم سیاسی، س 13، ش 49.
خزاعی، زهرا (1389). اخلاق فضیلت، تهران: حکمت.
ریچلز، جیمز (1389). فلسفۀ اخلاق، ترجمۀ آرش اخگری، تهران: حکمت.
راسل، برتراند (1348). تاریخ فلسفۀ غرب، ج 3، تهران: شرکت نشر افست.
سجویک، پیتر (1388). دکارت تا دریدا، ترجمۀ محمدرضا آخوندزاده، تهران: نشر نی.
شریعت، فرشاد (1387). جان لاک و اندیشۀ آزادی، تهران: آگاه.
صانعی دره‌بیدی، منوچهر (1387). فلسفۀ اخلاق و مبانی رفتار، تهران: سروش.
عالم، عبدالرحمن و هادی صادقی اول (1392). «بررسی پارادایمی نسبت اخلاق و سیاست در تفکر لاک»، فصل‌نامۀ راهبرد، س 22، ش 67.
کاپلستون، فردریک (1375). تاریخ فلسفه (فیلسوفان انگلیسی، از هابز تا هیوم)، ج 5، تهران: سروش.
لاک، جان (1377). نامه‌ای در باب تساهل، ترجمۀ شیرزاد گلشاهی کریم، تهران: نشر نی.
لاک، جان (1380). «در باب ایمان و عقل، و ساحت‌هاى متمایز آن‌ها»، مصطفی ملکیان، فصل‌نامۀ نقد و نظر، ش 27-28.
لاک، جان (1392). دو رسالۀ حکومت، ترجمۀ فرشاد شریعت، تهران: نگاه معاصر.
معصومی زارع، هادی و قاسم شبان‌نیا (1390). «بررسی و نقد مبانی نظریۀ تساهل جان لاک»، معرفت سیاسی، س 3، ش 1.
 
‘John Locke’ (2012). at: http://www.pursuit-of-happiness.org.
Locke, John (1999). An Essay Concerning Human Understanding, Jim Manis (ed.), the Pennsylvania State University.
Locke, John (2010). Locke on Toleration, Richard Vernon (ed.), Cambridge: Cambridge University Press.
Macintyre, Alasdair (2007). After Virtue; a Study in Moral Theory, Notre Dame: University of Notre Dame Press.
Mike, W. Martin (2012). Happiness and the good life, Oxford, New York: Oxford University Press.
Nagel, Thomas (1972) ‘Aristotle on Eudaimonia’, Phronesis, Vol. 38, No. 1
Oser, Lee (2007). The Ethics of Modernism, Cambridge University Press.
Taylor, Charles (2007). A Secular Age, Cambridge, Massachusetts and London: The Belknap Press of Harvard University Press.
Ward, Lee (2010). John Locke and Modern Life, Cambridge: Cambridge university press.
Weijers, Dan (2011). ‘Hedonism’, Internet Encyclopedia of Philosophy, at: http://www.iep.utm.edu/.
West, Thomas G. (2004) ‘Nature and Happiness in Locke’, at: http://www.claremont.org.
White, Nicolas P. (2006). A Brief History of Happiness, UK: Blackwell.