غرب شناسی بنیادی

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسنده

دکترای فلسفه دانشگاه تبریز

10.30465/os.2024.45907.1923

چکیده

سیاست برای فیشته یکی از مهم‌تری مسائلی است که رد پای‌ آن تقریبا در همه دوره‌های فکری‌اش قابل مشاهده است. او در دوره ینا کتاب مهم بنیادهای حق طبیعی و در دوره برلین مقاله درباره ماکیاولی و کتاب خطابه‌هایی به ملت آلمان را در فلسفه سیاسی می‌نویسد. سیاست نظری فیشته در گسستی که ماکیاولی میان مبانی متافیزیکی با سیاست نظری ایجاد می‌کند منطق خود را به دست ‌آورده و نظریه‌ای فلسفی برای سیاست تدوین می‌کند. مسأله اساسی نوشتار حاضر این است که نشان دهد چگونه فلسفه سیاسی فیشته در دوره ینا برای اینکه قابل فهم شود بدون درک فلسفه سیاسی ماکیاولی ممکن نیست؟ نگارنده در این مجال سعی می‌کند تا با روش توصیفی – تحلیلی توضیح دهد که فیشته با اینکه جهان اخلاقی را غایت مناسبات سیاسی می‌دانست، اما از بسیاری جهات در سیاست پایبند منطقی است که ماکیاولی در سیاست ایجاد می‌کند. او با تاثیرپذیری از ماکیاولی مناسبات سیاسی را بر پایه واقعیت موثر معنی می‌کند و با بنیادی دانستن سیاست در تکوین آگاهی، خودآگاهی و ابژکتویته همانند ماکیاولی برای سیاست نقش تکوینی قائل می‌‌شود و با اعتقاد به اینکه استبداد سیاسی نقش کانونی در تعین قانون اساسی دارد مطلق خود را به شهریار ماکیاولی نزدیک می‌سازد.

کلیدواژه‌ها

  • منابع

    آرنت، هانا (1388) توتالیتاریسم، ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران، ثالث.

    اسکینر، کوئنتین (1380) ماکیاولی، ترجمۀ عزتاله فولادوند، چاپ چهارم، تهران، طرح نو.

    ----------، 1393، بنیادهای اندیشه سیاسی مدرن، ج1 رنسانس، کاظم فیروزمند، تهران، انشارات آگاه.

    اشتراوس، لئو (1387) فلسفه سیاسی چیست؟ ترجمه فرهنگ رجایی، چـاپ سـ وم، تهـران ،انتشـارات علمـی وفرهنگی.

    آلتوسر لویی، ۱۳۹۶، ما و ماکیاولی، فواد حبیبی و امین کرمی، نشر اختران، چاپ دوم، تهران.

    فیشته، یوهان گوتلیب، 1396، نظام آموزه اخلاق براساس اصول آموزه دانش، سید مسعود حسینی، مرکز، چاپ اول، تهران.

    -------------، 1396، مقصود انسان، علی فردوسی، دیبایه، چاپ اول، تهران.

    --------------، 1398، بنیاد حق طبیعی براساس اصول آموزه دانش، سید مسعود حسینی، ققنوس، چاپ اول، تهران.

    کانت، امانوئل، 1392، نقد قوه حکم، عبدالکریم رشیدیان، تهران، نی.

    کاسیرر، ارنست (1377) اسطورة دولت، ترجمۀ یداﷲ موقن، تهران، هرمس.

    کانت، امانوئل 1394، بنیاد مابعدالطبیعه اخلاق، ترجمه حمید عنایت و علی قیصری، تهران، نشرخوارزمی.

    لوکاچ، گئورگ، 1391، هگل جوان (پژوهشی در رابطه دیالکتیک و اقتصاد)، محسن حکیمی، تهران، مرکز.

    لوکزه فیلیپو دل، 1397، فلسفه سیاسی ماکیاولی، فواد حبیبی و امین کرمی، چاپ اول، تهران ققنوس.

    ماکیاولی، نیکولو (1388الف) شهریار، ترجمۀ داریوش آشوری، تهران، نشر آگاه.

    ـــــــــــــــــ  (1388 ب) گفتارها، ترجمۀ محمدحسن لطفی، چاپ دوم، تهران، خوارزمی.

    نویهاوزر، فردریک 1392، نظریه سوبژکتیویته در فلسفه فیشته، سید مسعود حسینی، تهران، ققنوس.

    هگل، گئورگ ویلهلم فردریش (1399 ب)، نگارش‌های اولیه مجموعه رسالات سیاسی، فلسفی و اجتماعی، زیبا جبلی، تهران، شفیعی.

    طباطبایی، جواد 1382. جدال قدیم و جدید، تهران: نگاه معاصر،

     

    • Arnold L. Farr, 2016, Rights, Recognition, Nationalism, and Fichte’s Ambivalent Politics: An Attempt at a Charitable Reading of the Addresses to the German Nation . In D. James, & G. Zöller (Eds.), the cambridge companion to fichte. Cambridge cb2 8bs, United Kingdom: Ca1mbridge University Press.
    • Breazeale Daniel, 2016, From Autonomy to Automata? Fichte on Formal and Material Freedom and Moral Cultivation, FICHTE’S Addresses to the German Nation RECONSIDERED, Edited by Daniel Breazeale and Tom Rockmore, Published by STATE UNIVERSITY OF NEW YOR K PR ES S
    • Fichte: ADDRESSES TO THE GERMAN NATION, edited with an introduct ion and note s by GREGORY MOORE, CAMBRIDGE UNIVERSITY PRESS, 2009
    • Gabriel Gottlieb, 2020, Fichte’s Philosophy of Right, The Bloomsbury Handbook of Fichte, Edited by Marina F. Bykova, First published in Great Britain
    • T. (1982). Imagination and Reflection: intersubjectivity fichte's: Grundlage Of 1794. Hague: Martinus Nijhoff Publishers.
    • James Clarke A, 2016, Fichte’s Independence Thesis, FICHTE ’ S FOUNDATIONS OF NATURAL RIGHT A Critical Guide, Edited By GABRIEL GOTTLIEB, Cambridge University Press.
    • James David, 2011, Fichte's Social and Political Philosophy Property and Virtue, Cambridge University Press.
    • Kinlaw, C. J. (2010). Practical Rationality and Natural Right: Fichte and Hegel on Self- Conception within a Relation of Natural Right. In T. Rockmore, & D. Breazeale (Eds.), Fichte, German Idealism,and Early Romanticism (pp. 207-227). Amsterdam - New York,: Editions Rodopi B.V.
    • Moravia, Alberto. (1965), L’Homme, Paris, Flamarion.
    • Neuhouser Frederick, 2016, Fichte’s Separation of Right from Morality, FICHTE ’ S FOUNDATIONS OF NATURAL RIGHT A Critical Guide, Edited By GABRIEL GOTTLIEB, Cambridge University Press.
    • Renaudet, O.A (1942), Machiavel, Paris, Gallimard.
    • Strauss, l. (1975). An Introduction to political philosophy(Ten Essays byLEO STRAUSS) ,( H. Gildin,Ed) Detroit. Wayne State University Press
    • Wood A, 2020, Fichte’s Ethical Theory, The Bloomsbury Handbook of Fichte, Edited by Marina F. Bykova, First published in Great Britain
    • Wood, A. (2016). Fichte’s Philosophy of Right and Ethics. In D. James, & G. Zöller (Eds.), the cambridge companion to fichte. Cambridge cb2 8bs, United Kingdom: Ca1mbridge University Press.
    • Wood, A. W. (2016). Fichte’s Ethical Thought. Oxford: Oxford UniversityPress
    • Zöller Günter, 2020, Freedom, Right, and Law. Fichte’s Late Political Philosophy, The Bloomsbury Handbook of Fichte, Edited by Marina F. Bykova, First published in Great Britain