غرب شناسی بنیادی
وفای خلاق مارسل: روشی برای تغییر جهان مدرن

مریم احمدی کافشانی؛ احمدعلی حیدری

دوره 4، شماره 2 ، آبان 1392، صفحه 1-21

چکیده
  اگر رفتارهای مشاهده‌پذیر برایند طرز تفکری است که در پس‌زمینة ‌آن‌ها قرار دارد، بدیهی است که هر تلاشی برای تصحیح رفتار، منوط به تغییر دیدگاه خواهد بود. با پذیرش این فرض، حل معضلات فردی و اجتماعی جوامع متجدد نیازمند بازنگری در نگاهی است که زیربنای کل متشکلی است که تفکر مدرن نامیده می‌شود. گابریل مارسل برای این تغییر و اصلاح، آموزة ...  بیشتر

نظریة جنگ عادلانه در فلسفة سیاسی سنت اگوستین

سعید باقری؛ سیدصادق حقیقت

دوره 4، شماره 2 ، آبان 1392، صفحه 23-50

چکیده
  مفهوم جنگ عادلانه و نسبت آن با الهیات مسیحی، بیش‌تر از شانزده قرن است که در کانون بحث‌های فلسفة سیاسی در جهان مسیحیت قرار دارد، نظریة جنگ عادلانه از مهم‌ترین نظریه‌های روابط بین‌الملل و فلسفة سیاسی پیرامون صلح است که آگوستین (354 م) آن را طرح و بسط داده است. آگوستین جنگ را در صورتی عادلانه می‌داند که صادرکنندة جنگ دارای مشروعیت الهی ...  بیشتر

مقایسة شک در اندیشة دکارت و بوریدان

خشایار برومند؛ حمیدرضا آیت‌اللهی

دوره 4، شماره 2 ، آبان 1392، صفحه 51-69

چکیده
  ژان بوریدان و رنه دکارت، هریک به نحوی با موضوع شک‌گرایی مواجه شده‌اند. دکارت، با شک روشی خود، در برابر شکاکیت امثال مونتی، یقین مطلق و گذر از شکاکیت را می‌جوید؛ وی در هر آن‌چه قابلیت شک در آن وجود دارد شک می‌کند تا نهایتاً به معرفتی دست یابد که هیچ‌گونه شکی در آن راه نداشته باشد. در سوی دیگر، بوریدان در رویارویی با شک‌گرایی قرن چهاردهم ...  بیشتر

از امکان مفاهمه تا اثبات معرفت:استدلال دیویدسن علیه شکاکیت

مهدی ذاکری

دوره 4، شماره 2 ، آبان 1392، صفحه 71-90

چکیده
  شکاکیت عبارت است از امکان این فرض که بیش‌تر گزاره‌هایی که آن‌ها را صادق می‌دانیم درواقع کاذب باشند. این فرض در تاریخ فلسفه از طریق استدلال‌هایی مانند استدلال رؤیای دکارت، استدلال شیطان شریر، و مغز در خمره مطرح شده است. دیویدسن در تعدادی از مقالاتش کوشیده است تا با طرح ایدة تفسیر ریشه‌ای نشان دهد که امکان مفاهمه و ارتباط زبانی، ...  بیشتر

مفهوم گزارة نظرورزانه در هگل

سیدمحمدتقی طباطبایی

دوره 4، شماره 2 ، آبان 1392، صفحه 91-105

چکیده
  گزارة نظرورزانه یکی از نوآوری‌های منطقی هگل است که آن را نخست‌بار در درآمد کتاب پدیدارشناسی روح مطرح کرد. مفهوم اساسی این گزاره بر اساس نقدی شکل می‌گیرد که وی به منطق سنتی و نیز به منطق کانتی دارد. در این مقاله می‌کوشم تا نشان دهم این گزاره در اندیشة هگل چگونه شکل می‌گیرد چه نسبتی با گزاره‌های بنیادین در دو منطق پیش‌گفته دارد و نیز ...  بیشتر

هم‌سنجه‌ناپذیری در اندیشة توماس کوون

سعید طبی ممتاز

دوره 4، شماره 2 ، آبان 1392، صفحه 107-130

چکیده
  یکی از مناقشه‌‌برانگیزترین موضوعات در فلسفة علم توماس کوون، مفهوم هم‌سنجه‌ناپذیری است. مفهومی که کوون ابتدا برای مقایسه میان نظریه‌های جانشین به کار گرفت. هنگامی که کوون این مفهوم را توسعه بخشید افراد زیادی دیدگاه او را به چالش کشیدند و از این رو کوون بر آن شد تا دیدگاه خویش را اصلاح کند، به گونه‌ای که از زمان طرح این مفهوم تا آخرین ...  بیشتر

آهنگ زمان در فلسفة حیات برگسن

علی فتح طاهری

دوره 4، شماره 2 ، آبان 1392، صفحه 131-158

چکیده
  یکی از مسائل مهم تاریخ فلسفه مسئلة زمان است. فیلسوفان زیادی به این مسئله پرداخته‌اند، ولی بدون تردید در روزگار ما برگسن نخستین فیلسوفی است که زمان را به جد مورد بررسی قرار داده است، به طوری که فلسفة او را به حق می‌توان فلسفة زمان نامید. او اساس فلسفة خود، و نقطة آغازین و پایانی آن را شهود زمان و به عبارت دقیق‌تر شهود دیرند می‌داند. مطابق ...  بیشتر