غرب شناسی بنیادی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری فلسفۀ تطبیقی، دانشگاه علامه طباطبایی

2 استاد فلسفه، دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

در سالیان اخیر، با توجه به رشد فزایندۀ تحقیقات میان‌فرهنگی در حوزه‌های گوناگون علوم انسانی به‌ویژه فلسفه در جامعۀ ایرانی و طرح مسائل جدی در روش این تحقیقات و اعتبار آن‌ها، دو مطلب بسیار ضروری می‌نماید: نخست بررسی روش و اعتبار فلسفۀ تطبیقی به مثابۀ الگوی رایج در این تحقیقات و دیگری ارائۀ الگویی متناسب برای انجام دادن تحقیقات منطبق با اهداف این پژوهش‌ها، یعنی تعامل و گفت‌وگوی میان‌فرهنگی. فلسفۀ میان‌فرهنگی در جامعۀ معاصر فلسفی آلمانی‌زبان اهمیت ویژه‌ای یافته است. متفکران این عرصه سعی می‌کنند تا افقی جدید در تعاملات و مطالعات میان‌فرهنگی ارائه کنند و البته در این میان غالباً فلسفۀ تطبیقی را نقد می‌کنند. ما در این مقاله سعی داریم تا، ضمن بررسی و نقد فلسفۀ تطبیقی از حیث روشی در ایران، فلسفۀ میان‌فرهنگی را به مثابۀ افقی دیگر برای مطالعات فلسفی طرح کنیم و به علاوه الگوی پژوهشی پولی‌لوگ از فیلسوف وینی فرانتس مارتین ویمر را به مثابۀ برنامه‌ای تنظیمی برای مطالعات میان‌فرهنگی معرفی می‌کنیم. در این الگو استانداردها و شرایط لازم برای انجام دادن تحقیقات فلسفی در جهت تحقق گفت‌وگوی میان‌فرهنگی ارائه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

آیت‌اللهی، حمیدرضا (1384). «حکمت متعالیۀ صدرایی، فلسفۀ حال و آینده»، خردنامۀ صدرا، ش 39.
ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1382). «جایگاه ملاصدرا در جهان اسلام»، خردنامۀ صدرا، ش 8 و 9.
اسدی، محمدرضا (1387). «مقایسۀ موضوع، روش و مقصد فلسفه از نگاه ملاصدرا و هایدگر»، خردنامۀ صدرا، ش 53.
حسینی خامنه‌ای، محمد (1384). «زمان و زمانی»، خردنامۀ صدرا، ش 42.
داوری، رضا (1383). فلسفۀ تطبیقی، تهران: نشر ساقی.
کربن، هانری (1369). فلسفة ایرانی و فلسفة تطبیقی، ترجمۀ سیدجواد طباطبایی، تهران: توس.
مجتهدی، کریم (1384). مقدمه بر صیرورت در فلسفۀ ملاصدرا و هگل، تألیف محمدمنصور هاشمی، تهران: کویر.
مصلح، علی‌اصغر (1386). «خاستگاه بینش و فلسفۀ میان‌فرهنگی»، نامۀ حکمت، ش 10.
هاشمی، محمدمنصور (1384). صیرورت در فلسفۀ ملاصدرا و هگل، تهران: کویر.
هگل، فردریش ویلهلم (1378). عناصر فلسفۀ حق، ترجمۀ مهبد ایرانی‌طلب، تهران: پروین.
 
Brunkhorst, Hauke (1993). ‘Martin Heidegger als Kritiker der neuzeitlicher Egozentrismus’, in Aus westlicher Sicht, Faridzadeh (Hrsg.), Büro für Kulturelle Studien, Teheran.
Heidegger, Martin (1973). ‘Über den Humanismus’, in Wegmarken, Freiburg am Main: Vittorio Klostermann.
Heidegger, Martin (1981). Was ist das-die Philosophie?, Pfullingen: Günther Neske.
Heidegger, Martin (1995). ‘Einleitung in die Phänomenologie der Religion’, in Phänomenologie des religiösen Lebens, Frankfurt am Main: Vittorio Klostermann.
Heidegger, Martin (1999). ‘Die Idee der Philosophie und das Weltanschauungsproblem’, in Zur Bestimmung der Philosophie, Fraiburg am Main: Vittorio Klostermann.
Jung, Matthias (2003). ‘Die Frühen Freiburger Vorlesungen und andere Schriften 1919-1923; Aufbau einer eigenen Philosophie im historischen Kontext’, in Heidegger Handbuch; Leben- Werk-Wirkung, Dieter Thomä (Hrsg.). J. B. Metzler: Stuttgart.
Kimmerle, Heinz (2002). Interkulturelle Philosophie; Zur Einführung, Hamburg: Junius Verlag.
Mall, Ram Adher (1995). Philosophie im Vergleich der Kulturen, Darmstadt: wiss. Buchgesellschaft.
Mall, Ram Adher (1998). ‘Das Konzept einer interkulturelle Philosophie’, in Polylog; Zeitschrifft für interkulturelle Philosophie, Nr. 1.
Schwemmer, Oswald (2005). Kulturphilosophie; Eine meidientheoretische Grundlegung, München: Wilhelm Fink Verlag.
Stenger, Georg (2006). Philosophie der Interkulturalität, München: Verlag Karl Alber.
Wimmer, Franz Martin (1998). ‘Thesen, Bedingungen und Aufgaben interkulturell orientierter Philosophie’, in Polylog; Zeitschrift für interkulturelle Philosophie, Nr. 1.
Wimmer, Franz Martin (2002). Interkulturelle Philosophie; Geschichte und Theorie, Wien: Passagen Verlag.
Wimmer, Franz Martin (2004). Interkulturelle Philosophie; Eine Einführung, UTB: Unversität Wien Verlag: Wien.