نوع مقاله : مقاله ترویجی
نویسنده
دانشگاه یزد، دانشکده علوم اجتماعی
چکیده
فلسطین باستان و چین باستان دو منطقه‌ای بودند که در آنها دو دین به لحاظ تاریخی مؤثر، ظهور یافتند: در یکی آیین یهودیت و در دیگری آیین کنفوسیوس. در این دو آیین، دو تصویر از خدا و دو الگوی رابطة انسان با خدا وجود دارد که به عنوان یکی از عوامل مؤثر بر مسیرهای متفاوت تاریخی دو تمدن فلسطین باستان و چین عمل کردند: در چین تصور از خداوند به صورت «روح آسمان» و در یهودیت باستان به صورت «پدر آسمان» ظهور یافت. ماکس وبر که مطالعات تطبیقی گسترده‌ای درباره ادیان جهانی داشته، هر چند از «استقلال نسبی» ایده‌های مذهبی سخن می‌گوید اما شکل‌گیری این دو تصویر از خدا را بی‌تأثیر از ساختارهای اقتصادی و سیاسی این دو تمدن نمی‌داند. در این نوشتار قصد داریم تحلیل وی از زمینه‌های سیاسی و تاریخی این دو تمدن و نقش این عوامل در شکل‌گیری دو تصویر از خداوند و شکل‌گیری دو نوع پیامبری در این دو تمدن را ارائه نماییم. در این میان، نقش پیامبران بنی‌اسرائیل و آموزه‌های آنها در ایجاد تصویری شخصی از خداوند به عنوان «پدر آسمان» و نقش ادیبان و آیین کنفوسیوس در چین در ایجاد تصویری غیرشخصی از خداوند به عنوان «روح آسمان» را در کانون توجه قرار می‌دهیم.
کلیدواژه‌ها
)