غرب شناسی بنیادی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد فلسفه غرب، دانشگاه اصفهان

2 دانشیار فلسفه، دانشگاه اصفهان

3 دکتری فلسفه، دانشگاه اصفهان

چکیده

مقاله‌ی حاضر نشان می‌دهد که چگونه میشل فوکو در آثار پایانی خود با رجوع به برخی آموزه‌های روشنگری به هنر آفرینش خویشتن روی می‌آورد. بازاندیشی مفاهیم اساسی روشنگری در فوکوی متأخر با درک تازه‌ای از کانت و سوژه همراه است. با جای دادن نظریه‌های زیبایی‌شناسی مرتبط با نفس در متن تفکر روشنگری، فوکو نشان می‌دهد که نه تنها او ارزش‌های روشنگری را نادیده نمی‌گیرد، بلکه به بازسازی برخی از این مفاهیم می‌پردازد. بازتاب چنین نگرشی خود را در اخلاق به معنای رابطه با خویشتن نشان می‌دهد. صورتبندی چنین اخلاقی به مدد پژوهش‌های فوکو در مورد اخلاقیات در یونان و روم از یک طرف، و رجوع به آموزه‌های نیچه و شارل بودلر از طرف دیگر ممکن می‌شود. اخلاقیات در جهان باستان در پی ارائه‌ی شیوه‌ای ‌برای پرورش خلاقیت افراد است که آنها را ابتدا با اکنونِ خویش و سپس با خویشتنِ خویش مواجه کند تا فرد بتواند به‌گونه‌ای دیگر بیاندیشید، زندگی خود را دگرگون کند و خود را بیافریند. بودلر نیز مدرن بودن را خلاقیت و پویایی معنا می‌کند و معتقد است زندگی انسان نیز باید مانند اثر هنری با خلق خویشتن و تغییر همراه باشد. در این مقاله در صدد هستیم به بررسی خودآفرینی و زیست زیبا بپردازیم.

کلیدواژه‌ها

احمدی، بابک (1373). مدرنیته و اندیشه انتقادی، تهران: نشر مرکز.
بار، ارهارد (1376). روشن‌نگری چیست؟ (با نظریه‌ها و تعاریف‌ها؛ مقالاتی از کانت، ارهارد، هامن، هردر)، ترجمه‌ سیروس آرین پور، تهران: نشر آگاه.
فوکو، میشل(1389). تئاتر فلسفه: گزیده‌ای از درس‌گفتارها، کوتاه‌نوشت‌ها، گفت‌و‌گوها و، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
هوی، دیوید‌کوزنز (1380). فوکو در بوته‌ی نقد، ترجمه پیام یزدانجو، تهران: نشر مرکز.
 
Baudelaire, Charles (1964) The Painter of Modern Life and Other Essays, Translated and
Edited by Jonathan Mayne, Oxford: Phaidon Press.
Danaher, Geoffrey (2000). Understanding Foucault, First published in 2000 by Allen &
Unwin.
Foucault,‌ Michel (1984) a." What is Enlightenment? "trans.c.porter, in: P.Robhnow (1984),
pp, 32- 50.
Foucault, Michel (1984) a. On the Genealogy of Ethics: An Overview of Work in Progress
(interview), in Rabinow, ed. The Foucault Reader, p 350.
Foucault, Michel (1997) b. Ethics: Subjectivity and Truth: "The Essential Works of Michael
Foucault, 1954-1984: Volume One.", edited by Paul Rabinow, translated by Robert
Hurley and Othars. NY: New Press.
Featherstone, Mike (1991). "The Aesthetization of Everyday Life", in Consumer Culture and
Postmodernism, Sage Publication, London.
Rabinow, Paul (1984). The Foucault  Reader, New York,  pantheon Book.
Norris, Christopher (1994). What is enlightenment? : Kant according to Foucault, in The
Cambridge Companion to Foucault, ed. Gary Gutting (Cambridge University Press,
pp, 159- 196.