نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسنده
دانشیار گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه سمنان
چکیده
هدف پژوهش این است که با روش توصیفی‌تحلیلی به مطالعه ابعاد و معانی بیلدونگ در نظریه نبوغ کانت در نقد سوم بپردازد. در نبوغ به‌منزله موهبت طبیعی شخص تخیل آزاد می‌شود و فاهمه بدوا در هنرمند گسترش می‌یابد.از مطالعه این نتیجه حاصل شده که نبوغ بر اساس معانی بیلدونگ جنبه‌های زیر را دارد:1)فرم؛در فرم تأملی هنر زیبا،2)تصویر؛ هنر زیبا به منزله تصویر به واسطه ایده زیباشناختی به‌منزله میانجی معانی و ارزش‌های فرهنگی،۳)صورت‌بخشی/شکل‌دهی؛ به هماهنگی تخیل-فاهمه و حس مشترک نابغه و توافق قوای تماشاگر در تطابق با توافق قوای نابغه با طبیعت،4)پرورش ِقوا، پرورش ذهن و روح در نابغه و فراخوانی نابغه‌‌ای دیگر،۵)نقش آموزشیِ محصول نبوغ به لحاظ فن و سبک، پرورش قوا،6)تربیت؛ تربیت مقدماتی و اخلاقی تماشاگر برای قابلیت نوعی اخلاق عالی‌تر و برتر،7)آمادگی برای جامعه‌پذیری بر اساس حس مشترک در مسیر تکامل فرهنگ بر پایه هماهنگی توافقی (قوای فرد و افراد با هم). این پژوهش نشان می‌دهد مسئله خلق اثر هنری و نبوغ هنرمند نزد کانت ضمن تأکید بر سوبژکتیویسم در مسیر انسان‌شناسی او قرار می‌گیرد. درصورتی که وحدت فوق محسوس قوا را در ناخودآگاه به معنای لایب‌نیتسی قرار دهیم نبوغ کانتی با جهتگیری به فردیت بیان‌گرایانه، تفاوت فردی و تفردیابی رو به فلسفه آینده گشوده می‌شود.
کلیدواژه‌ها
کتاب‌نامه
اردبیلی، محمدمهدی (1400). فلسفه فرهنگ از هردر تا نیچه، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
بختیاریان، مریم (1398). هم‌بستگی ذوق و نبوغ از نظر کانت در تجربه زیباشناختی با رهیافت فرم-محور، متافیزیک، 11 (27)، ص 79-94، DOI: http//doi.org/10.22108/MPH.2019.112559.1121
برونو، پاول (1401). دیدگاه کانت در باب نبوغ (خاستگاه و کارکرد نبوغ در نقد سوم)، ترجمه حسام گودرزی، تهران: طرح نو.
برنهام، داگلاس (1398). در آمدی بر نقد قوة حکم کانت، ترجمه محمدرضا ابوالقاسمی، تهران: نشر نی.
دلوز، ژیل ( 1389). فلسفه نقادی کانت رابطه قوا، ترجمه اصغر واعظی، تهران: نی، چ دوم.
دیکی، جورج (1396). قرن ذوق: اودیسه فلسفی درقرن هجدهم، ترجمه داود میرزایی و مانیا نوریان، تهران: حکمت.
سالاری، هادی و سلمانی، علی (1401). سوبژکتیویته و نبوغ به مثابه شرط امکان و امکان هنر زیبا در معماری (ساختار معمارانه) نظام فلسفه کانت، پژوهش‌های فلسفی، 16 (39)، ص. 610-625 . DOI: http//doi.org/10.22034/JPIUT.2021.49089.3060.610 -625
-عسکری‌زاده، فلورا، باقری، خسرو و حسینی، افضل‌السادات (1399). پدیدارشناسی بیلدونگ، غرب‌شناسی بنیادی. 11(2). ص. 167-143. https://doi.org/10.30465/os.2021.35768.1699 DOI:
کانت، ایمانوئل (1380). درس‌های فلسفه اخلاق، ترجمه منوچهر صانعی دره‌بیدی، تهران: انتشارات نقش و نگار.
کانت، امانوئل (1393). نقد قوه حکم، ترجمه: عبدالکریم رشیدیان، تهران: نی.
کانت، ایمانوئل (1395). نقد عقل محض، ترجمه بهروز نظری، ویراسته محمدمهدی اردبیلی، تهران: نشر ققنوس.
گنزالس، آنا مارتا (1399). فرهنگ، آموزش و نظریه اجتماعی در اندیشه کانت، ترجمه زهره سعیدی و رضا ماحوزی، تهران: کرگدن.
-Bruno, P. W., (2010), Kant’s Concept of Genius: Its Origin and Function in the Third Critique, A&C Black Press.
-Carroll, N., (2010), Art in Three Dimensions, Oxford: Oxford University Press.
-Deleuze, G., (2004). Idea of Genesis In Kant`s Aesthetics. in Desert Island and Other texts, trans: Michael Taormina, Edited by David Lapoujade, New York, SEMIOTEXT(E) FOREIGN AGENTS SERIES
-Kant, I., (1987). Critique of Judgement. Trans: Werner S.Pluhar, Cambridge: Hackett Publishing Company.
-Hill, N., (2000), Think and Growth Rich, Published by Ralston Society, Meriden Conn. 1938. https://onlinebooks.library.upenn.edu/webbin/book/lookupid?key=olbp37125.
-Johansson, V., (2019). Wildly Wise in the Terrible Moment: Kant, Emerson, and Improvisatory Bildung in Early Childhood Education. Educational Philosophy and Theory, 51(5), pp: 519-530. DOI:10.1080/00131857.2017.1389270.
-Lumsden, S., (2021). “The Role of Bildung in Hegel’s philosophy of History”. Intellectual History Review, 31(3), pp:445-462. https://doi.org/10.1080/ 17496977.2021.1956044.
-Nordenbo, S. E., (2002). Bildung and the Thinking of Bildung. Journal of Philosophy of Education, 36 (3), pp: 341-352. https://doi.org/10.1111/1467-9752.00280.
-Šmejkal, O., (2012). Contemporary Aesthetics – Return to Kant, Originally written for the course Sociology of Aesthetics, Anglo-American University, Humanities and Social Sciences major,https://www.academia.edu/13451298/Exegesis_IV_Aesthetics_The_French_Aesthetic_Tradition_and_the_Return_to_Kant.
-Von Bonsdorff, P., (2012). Aesthetics and Bildung. Diogenes, 59 (1-2), pp:127-137. https://doi.org/10.1177/0392192112469327.
Referenes:
- Ardebili, M. M. (2021). Philosophy of Culture from Herder to Nietzsche, Tehran: Institute of Humanities and Cultural Studies. [In Persian]
-Askarizadeh, F., Bagheri, Kh.& Hosseini, A. (2019). "The Phenomenology of Bildung", Occidental Studies. 11(2). pp. 167-143. [In Persian]
-Bakhtiarian, M., (2019). Kant’s on Correlation Taste and Genius in the Aesthetic Experience with Form-oriented Approach. Metaphysics, 11(27), pp:79-94. doi: 10.22108/mph.2019.112559.1121. [In Persian]
-Bruno, P. W., (2010), Kant’s Concept of Genius: Its Origin and Function in the Third Critique, A&C Black Press.
-Bruno, P. W., (2022), Kant’s Concept of Genius: Its Origin and Function in the Third Critique, trans by: Hessam Godarzi, Tehran: Tarhe NO. [In Persian]
-Burnham, D., (2019). An introduction on Kant`s Critique of Judgment, trans by: Muhammadreza Abolghessemi, Tehran: ney. [In Persian]
-Carroll, N., (2010), Art in Three Dimensions, Oxford: Oxford University Press.
-Deleuze, G., (2004). “The idea of Genesis In Kant`s Aesthetics”. in Desert Island and Other texts, trans: Michael Taormina, Edited by David Lapoujade, New York, SEMIOTEXT(E) FOREIGN AGENTS SERIES.
-Deleuze, G., (2010). Kant's Critical Philosophy, trans by: Asghar Vaezi, Tehran: Ney pub. [In Persian]
-Dickie, G., (2017), The Century of Taste: The Philosophical Odyssey of Taste in the Eighteenth Century, trans by: Davood Mirzaiee & Mania Nourian, Tehran: Hekmat. [In Persian]
-Geuss, R., (1996). Kultur, Bildung, Geist. History and Theory , 35 (2), pp: 151-164. doi: 10.2307/ 2505359.
-Gonzalez, A. M., (2019). Culture, Education and Social Theory in Kant's Thought, trans by: Zohreh Saidi and Reza Maahouzi, Tehran: Kargadan. [In Persian]
- Johansson, V., (2019). “Wildly Wise in the Terrible Moment: Kant, Emerson, and Improvisatory Bildung in Early Childhood Education”. Educational Philosophy and Theory, 51(5), pp :519-530.
-Kant, I., (1987). Critique of Judgement, trans by: Werner S.Pluhar, Cambridge: Hackett Publishing Company.
-Kant, I., (2001). Lectures on Ethics (Eine Vorlesung Uber Ethik), trans by: Manoochehr Saneii Dareh Bidi, Tehran: Naghsh Va Negar pub. [In Persian]
-Kant, I., (2013). Critique of Judgment, trans by: AbdulKarim Rashidian, Tehran: Ney pub.[In Persian]
-Kant, I., (2015). Critique of Pure Reason, trans by: Behroze Nazari, Tehran: Qooqnos. [In Persian]
-Lumsden, S., (2021). “The Role of Bildung in Hegel’s philosophy of History”. Intellectual History Review, 31(3), pp: 445-462. https://doi.org/10.1080/ 17496977.2021.1956044.
-Nordenbo, S. E., (2002). “Bildung and the Thinking of Bildung”. Journal of Philosophy of Education, 36 (3), pp: 341-352.
-Salari, H., Salmani, A. (2022). “Subjectivity and Genius as Condition of Possibility and Possibility of Fine Art in Architectonic of System of Kant's philosophy”. Journal of Philosophical Investigations, 16(39), pp: 610-625. doi: 10.22034/jpiut.2021.49089.3060. [In Persian]
-Von Bonsdorff, P., (2012). “Aesthetics and Bildung”, Diogenes, 59 (1-2), pp:127-137
)