غرب شناسی بنیادی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه، دانشگاه علامه طباطبائی

2 استاد تمام فلسفه، گروه فلسفه، دانشکدۀ ادبیات و زبان‌های خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

10.30465/os.2023.43884.1884

چکیده

پیشرفت تکنولوژی در قرن نوزدهم و آغاز قرن بیستم، هیدگر و فوکو را بر آن داشت تا تأثیر آن را بر زندگی بشر تحلیل کنند. هدف از پژوهش حاضر مطالعه نحوه‌ی مواجهه هیدگر و فوکو با تکنولوژی است. هیدگر با پیگیری تاریخ متافیزیک از انکشاف هستی در دوره‌های مختلف تاریخ پرده برمی‌دارد. او با رویکرد هستی‌شناختی، تکنولوژی را شیوه‌ای از انکشاف هستی در عصر مدرن می‌دانست که با برنامه‌ریزی، محاسبه و نظم‌دهی طبیعت را همچون منبع ذخایر انضباط می‌بخشد و به مثابه ابژه تولید می‌کند. فوکو نیز در چارچوب تحلیل روابط قدرت، تکنولوژی را شبکه‌‌ی انضباطی از روابط قدرت و دانش می‌داند که با تشکیل شیوه‌ها و سازوکارهایی عام انسان‌ها را در قالب قرار می‌دهد و به مثابه‌ی سوژه‌ برمی‌سازد. در مقاله حاضر از هستی در هیدگر و قدرت در فوکو)به منزله‌ی دو بنیان متفاوت( به تکنولوژی که امکان هم‌سخنی دو متفکر را فراهم می‌آورد، می‌پردازدیم. در واقع با هم خواندن هیدگر و فوکو ما را به وجوه اشتراک و افتراق و در نهایت به این رأی می‌رساند که روایت فوکو از تکنولوژی تکمیل‌کننده‌ بحث هیدگر در این زمینه است.

کلیدواژه‌ها

احمدی، بابک (1389). هیدگر و تاریخ هستی، تهران: نشر مرکز.
آیدی، دن(1393). هنر و تکنولوژی: فلسفه­ی پدیدارشناختی هیدگر در باب تکنولوژی، در فلسفه­ی تکنولوژی، گردآوری و ترجمه شاپور اعتماد، تهران: نشر مرکز.
دریفوس، ه و رابینو، پ (1378). میشل فوکو: فراسوی هرمنوتیک و ساختگرایی، ترجمه­ی حسین بشیریه، تهران: نشر نی.
دلوز، ژیل (1394). فوکو، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
فوکو، میشل (1378). مراقبت و تنبیه: تولد زندان، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران، نشر نی.
فوکو، میشل (1388). نیچه، تبارشناسی و تاریخ، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
فوکو، میشل (1389). تئاتر فلسفه: گزیده‌ای از درس‌گفتارها، کوتاه‌نوشت‌ها، گفت‌و‌گوها و…، ترجمه­ نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
فوکو، میشل (1390). اراده به دانستن، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
فوکو، میشل (1400). امنیت، قلمرو، جمعیت: درس گفتارهای کولژ دو فرانس 1977-1978، ترجمه محمد جواد سیدی، تهران: نشر چشمه.
کلی، مایکل (1393). نقد و قدرت: بازآفرینی مناظره ی فوکو و هابرماس، ترجمه فرزان سجودی، تهران: اختران.
میلر، پیتر(1385). سوژه استیلا و قدرت، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی
هیدگر، مارتین (1375). پرسشی در باب تکنولوژی، ترجمه محمدرضا اسدی، تهران: موسسه فرهنگی اندیشه.
هیدگر، مارتین (1388). نامه در باب انسان­گرایی، در متن­هایی برگزیده از مدرنیسم تا پست­مدرنیسم، ترجمه­ عبدالکریم رشیدیان و دیگران، تهران: نشر نی.
هیدگر، مارتین (1389). هستی و زمان، ترجمه عبدالکریم رشیدیان، تهران: نشر نی.
هیدگر، مارتین (1393). پرسش از تکنولوژی، در فلسفة تکنولوژی، گردآوری و ترجمه شاپور اعتماد، تهران: نشر مرکز.
 
 
 
Behrent, Michael (2013). Foucault and Technology, History and Technology: An International Journal, 29:1, 54-104
Braver, Lee (2009). Heidegger's Later Writings: A Reader's Guide (Continuum Reader's Guides) published on (April, 2009).
Dorrestijn, Steven (2011). Technical Mediation and Subjectivation: Tracing and Extending Foucault’s Philosophy of Technology, Philos. Technol. 25:221–241
Dreyfus, Hubert L (1996). Being and power: Heidegger and Foucault, International Journal of Philosophical Studies 4 (1):1 – 16.
Foucault, Michel (1980) Power؛Knowledge: Selected Interviews and Other Writings 1972-1977. Harvester Press, London.
Foucault, Michel (2000). Space, knowledge, power. In J. D. Fabion (Ed.), Power: Essential works of Foucault 1954-1984. Vol. III (pp. 349-364. London: Penguin
Foucault, Michel (1978). The History of Sexuality, Vol. 1, New York: Pantheon Books.
Foucault, Michel (1988). The Return of Morality in Politics, Philosophy, and Culture: Interviews
and Other Writings, 1977-1984
, ed. Lawrence D. Kritzman, New York: Routledge, 250.
Habermas, J & John McCumber (1989). Work and Weltanschaaung: The Heidegger controversy from a German perspective, In Critical Inquiry, n. 15, inverno de. 
Heidegger, Martin (2002). The Essence of Truth: On Plato's Cave Allegory and Theaetetus, Ted Sadler (Translator), London: Continuum.
Lagdameo, Federico Jose T (2017). The critique of technology: Heidegger and Foucault, Philosophical Association of the Philippines, Suri § Volume 6 No. 1: 5-34.
Patton, Paul (2014). Technology (of Discipline, Governmentality, and Ethics), In The Cambridge Foucault Lexicon,  L. Lawlor & J. Nale (Eds), Cambridge University Press, pp: 503-508.
Rayner, Timothy (2004). On questioning being: Foucault’s Heideggerian turn, International Journal of Philosophical Studies, 12:4, 419-438.
Rayner, Timothy (2007). Foucault’s Heidegger: Philosophy and Transformative Experience, Bloomsbury Publishing.
Rayner, Timothy (2001). Biopower and Technology: Foucault and Heidegger's Way of Thinking Contretemps 2 (May 2001): 142-156.
Sawicki, Jana. (2003). Heidegger and Foucault: Escaping Technological Nihilism. In Foucault and Heidegger: Critical Encounters. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Sinnerbrink, Robert. (2005). From Machenschaft to Biopolitics: A Genealogical Critique of Biopower, Critical Horizons 6, no.1: 239-265.
Sluga, Hans (2006). Foucault’s Encounter with Heidegger and Nietzsche in The Cambridge Companion to Foucault, 2nd ed., ed. Gary Gutting, New York: Cambridge University Press, 219.