غرب شناسی بنیادی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه اراک، اراک.

2 دانشجوی دکتری اندیشه سیاسی، دانشگاه تهران، تهران

10.30465/os.2024.48440.1964

چکیده

در پی چرخش پست‌مدرن فلسفی و طرح پرسش‌هایی درباره نحوه تعامل حکومت‌های لیبرال با تعددهای فرهنگی و فلسفی در فضای دهکده‌ایِ حاصل از جهانی‌سازی، رالز کوشید با طرح یک نظریه‌ی خردمندانه و فارغ از بنیادهای متافیزیکی و کلی با عنوان لیبرالیسم سیاسی، برای ایجاد جامعه‌ای باثبات و برخوردار از عقاید جامع و متنوع راهی ارائه نماید. با توجه به اضافه‌شدن وصف «سیاسی» به لیبرالیسم و نیز فراگیر و همه‌پسندبودن این برداشت، در این نوشتار می‌کوشیم با پرسش از معنای «سیاسی بودن» در نظریه مزبور، درستی ادعای رالز را از منظری تحلیلی بسنجیم. معتقدیم نظریه رالز نتوانسته در ایجاد روایتی حداقلی و همه‌پسند از لیبرالیسم موفق باشد. استفاده از ایده‌هایی همچون ساختار اساسی، دلیل عمومی، اجماع همپوشان و نیز تاریخمند ساختن لیبرالیسم نتوانسته تئوری ارائه‌شده در نظریه‌ای درباب عدالت را از «جامع بودن»، حتی بر اساس معیارهای رالزی، رها سازد. لیبرالیسم سیاسی رالز بیش از «سیاسی‌بودن» به دنبال آشتی میان افراد دارای عقاید جامع با سیاست‌های جاری در جامعه‌ای است که پیرامون نظریه لیبرالیسم شکل گرفته است. در جامعه مورد نظر رالز، عقاید جامع به جای آنکه محترم دانسته شوند، مجبور به جرح و تعدیل می‌شوند و این آغازِ اِعمال اندیشه‌ای جامع از لیبرالیسم به بهانه ایجاد ثبات در جامعه است.

کلیدواژه‌ها

راولز، جان (1383). عدالت به مثابه انصاف. ترجمه عرفان ثابتی. تهران: انتشارات ققنوس.
Alejandro, Roberto (Feb., 1996). "What Is Political about Rawl's Political Liberalism?" The Journal of Politics (Cambridge University Press on behalf of the Southern Political Science). No 58: pp. 1-24.
Gaus, Gerald F. (2003). Contemporary Theories Of Liberalism. SAGE Publication.
Habermas, Jurgen (mar 1995). "Reconciliation through the public use of reason : remarks on John Rawls`s political liberalism ." The Journal Of Philosophy, pp. 109-131.
Nozick, Robert (1974). Anarchy,State,And Utopia. Blackwell.
Rawls, John (1999b) . A Theory Of Justice. Revised Edition. Harvard University press.
Rawls, John (1999a). The Law Of Peoples. Harvard University Press.
Rawls, John (1997). "The Idea of Public Reason Revisited." The University of Chicago Law Review (The University of Chicago Law Review). No 64, pp. 765-807.
Rawls, John (1985). "Justice as fairness : Political not Methaphysical." Philosophy and Public Affairs (Blackwell Publishing). No 14, pp. 223-251.
Rawls, John (1996). Political Liberalism. 2nd. New York: Columbia University Press.
Rawls, John (Jul., 1963). The Sense of Justice. The Philosophical Review, Vol. 72, No. 3, pp. 281-305.
Sandel, Michael J. (1998). liberalism and the limits of justice. cambridg university press.
Wenar, Leif (1995). "Political Liberalism: An Internal Critique." Ethics (The University of Chicago Press). No 106, pp. 32-62.
Steinberger, Peter j. (2004). The Idea of state. Cambridge University Press.