غرب شناسی بنیادی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اندیشه های سیاسی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استادیار گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

10.30465/os.2024.48453.1963

چکیده

جماعت گرایی یکی از فلسفه‌های‌ سیاسی‌ مطرح‌ در فرهنگ‌ کنونی‌ غرب‌ است و یک‌ واکنش‌ فکری‌ در برابر لیبرالیسم ‌محسوب می شود. اگرچه اکثر جماعت گرایان در نظریه پردازی های خود تلاش می کنند با زبان خنثای جنسیتی سخن بگویند، اما می توان نتیجه گرفت که نقد آن ها از لیبرالیسم شامل فمینیسم لیبرال نیز می شود. در این مقاله، با خوانش جماعت گرایان منتخب و از طریق روش هرمنوتیکی اسکینر، دیدگاه جان استوارت میل، فیلسوف لیبرال- فایده گرای قرن نوزدهم و فمینیست پیشرو بررسی می شود تا با یافتن حلقه ای ارتباطی، چالش های حاصله از رویکرد لیبرالی در جوامع سنتی تعدیل شود. استوارت میل از لیبرال های میانه رو و تحت تأثیر مکاتب دیگر نیز بوده است. لذا، پرسش مقاله حاضر این است که میل در برداشت خود از عدالت جنسیتی، به کدامیک از مؤلفه های جماعت گرایان نزدیک و از کدام مؤلفه ها دور می شود؟ فرض این است که دیدگاه اکثر جماعت گرایان منتخب در این پژوهش، متفاوت از دیدگاه میل در خصوص مقولاتی همچون ﻓﺮدﮔﺮاﯾﯽ، بی طرفی دولت، جانب داری از سنت ها و ویژگی های فرهنگی و جهان شمولی است، اما میل به دلیل پلورالیسم اخلاقی اش استثنائاتی در این موارد قائل می شود.

کلیدواژه‌ها

  1. منابع:

    الف: فارسی

    1. اسکینر، ک. (1393). بینش­های علم سیاست، جلد 1، ترجمة فریبرز مجیدی، تهران: فرهنگ جاوید، (تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی، 2002).
    2. ارسطو، ( 1377). اخلاق نیکوماخوس، ترجمة محمد حسن لطفی، tarikhema.org .
    3. بشیریه، حسین. (1374). تاریخ اندیشه­ها و جنبش­های سیاسی در قرن بیستم، اندیشه­های لیبرال دموکراتیک، اطلاعات سیاسی اقتصادی، ش 95 و 96 ،

    4 . پارخ، ب. (1399). انسان­شناسی جان استوارت میل، ترجمه و تلخیص منیرسادات مادرشاهی، روزنامه اعتماد، 4809.

    1. تاجیک نشاطیه، ن.، (1385). مفهوم عدالت در اندیشه جان استوارت میل، تهران: مؤسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی.
    2. چینی­چیان، ن.، (1388). آسیب­شناسی فمینیسم، اطلاعات حکمت و معرفت، 4 (5)، 67-62.
    3. ﺣﺴﻴﻨﻲ ﺑﻬﺸﺘﻲ، س. ع. ر.، (1395). ﺑﻨﻴـﺎدهای ﻧﻈـﺮی ﺳﻴﺎﺳـﺖ در ﺟﻮاﻣـﻊ ﭼﻨـﺪﻓﺮﻫﻨﮕﻲ، ﺗﻬـﺮان: ﺑﻘﻌﻪ.
    4. سولیوان، ن. (1388). نظریه سیاسی در گذار (بررسی انتقادی)، ترجمة حسن آب­نیکی، تهران: انتشارات کویر
    5. شادی، ح.، (1377). افکار و آراء چارلز تیلور در فلسفه اخلاق، نامه فرهنگ، 53. 91-76.
    6. علیپوریانی، ط. نوری، م.، (1398). مواجههِ جماعت­گرایانه السدیر مک­اینتایر با دولت لیبرالی عصر مُدرن، فصلنامه دولت­پژوهی، 5 (18)، 208-171.
    7. کدیور، م.، (1390). بازخوانی حقوق زنان در اسلام « عدالت مساواتی» بجای «عدالت استحقاقی»، www.kadivar.com
    8. گری، ج. (1396). فلسفه سیاسی استوارت میل، ترجمه خشایار دیهیمی، کتابخانه الکترونیکی امین.
    9. محمودیان، م. ر.، (1377). گوناگونی حوزه­های عدالت: نگاهی به فلسفه سیاسی مایکل والرز، اطلاعات سیاسی و اقتصادی، 131 و 132، 127-118.
    10. محمودی رجا، س. ز.، توانا، م. ع.، هاشمی اصل، س. ع.، جریده، ج. (1397). نقد برون­گفتمانی پارادایم­های عدالت در اندیشه سیاسی غرب، پژوهش­های اجتماعی اسلامی، 23، 3، 118.
    11. میل، ج. ا. (1388). در باره آزادی، ترجمه محمود صناعی، انتشارات روشنگران و مطالعات زنان.
    12. ............ . (1397). فایده­گرایی، ترجمه مرتضی مردی­ها، تهران: نشر نی.
    13. 17. ............ . (1396). فرودستی زنان، ترجمه نادر نوری­زاده، تهران: قصیده­سرا.
    14. نوذری، ح. ع. پورخداقلی، م.، (1389). روش­شناسی مطالعه اندیشه سیاسی: متدولوژی کوئنتین اسکینر، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، 11، 119-95.
    15. والزر، م. (1394). حوزه­های عدالت در دفاع از کثرت­گرایی و برابری، ترجمة صالح نجفی، تهران: نشر ثالث.
    16. ............ . (1389). فربه و نحیف، ترجمه سیدصادق حقیقت و مرتضی بحرانی، تهران: پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
    17. واربرتون، ن. (1395). آزادی، ترجمة یاشار جیرانی، تهران: نگاه معاصر.
    18. هاشمی، خ. (1387). مقایسة تطبیقی «منزلت زن» در الهیات فمینیستی و دکترین مهدویت، فصلنامه ادیان، مذاهب و عرفان، مشرق موعود، صص 221-238.
    19. هدایت­نیا، ف. (1392). مبانی نظریة عدالت استحقاقی در حقوق زنان، مجموعه مقالات دومین کنگره بین­المللی علوم انسانی اسلامی، تهران: مرکز پژوهش­های علوم انسانی اسلامی،280 - 257.
    20. همپتن، ج. (1393). فلسفة سیاسی، ترجمة خشایار دیهیمی، تهران: طرح نو.

    ب: منابع انگلیسی

    1. Annas, J., (1977). Mill and the Subjection of Women, Philosophy, Cambridge University Press, 52 (200), 179-194.
    2. Bhandary, A.  “A Millian concept of care:  What Mill’s Defense of the Common Arrangement Can Teach us about Care”, Social Theory and Practice, 2015.
    3. Barzun, C., (2021). Quentin Skinner v. Charles Taylor: Explanation and Practical Reasoning in History, Philosophy, and Law, Yale Journal of Law & the Humanities, 31(2), 299-315.
    4. Brilhante, A. A., Sales Rocha, F. J., (2015). Contemporary Commentators on J.S. Mill’s Account of Women’s Socio-Political Issues. Ethic, 14 (1): 128, 128-146.
    5. Grigore, F., (2016). The Concept of Justice (‘Dike’ and ‘Themis’) as It Is Revealed by the Teachings of Neagoe Basarab to His Son Theodosie, Agathos, 7, 1, 24-32.
    6. Häyry, M., (2018). Doctrines and Dimensions of Justice: Their Historical Backgrounds and Ideological Underpinnings, Cambridge Quarterly of Healthcare Ethics, 27(2), 188-216.
    7. Kiss, E., (2000). Justice, In A. M. Jagger, I.M. Young (ed), A Companion to Feminist Philosophy, USA: Blackwell Publishing.
    8. Mann, H. Spinner-Halev, J., (2010). John Stuart Mill’s Feminism: On Progress, the State, and the Path to Justice, Polity. 42 (2), 244-270.
    9. MacIntyre, A., (2007). After Virtue, University of Notre Dame Press.
    10. ……………., (2016). Ethics in the Conflicts of Modernity, USA: Cambridge University Press.
    11. Mill, J. S., (1999). The Subjection of Women, USA: Pennsylvania State University.
    12. Morris, D., (2000). The Liberal-Communitarian Debate in Contemporary Political Philosophy and Its Significance for International Relations, Review of International Studies, 26 (2), 233-251.
    13. Nussbaum, M.C., (2004). Mill: Between Aristotle and Bentham, Daedalus, 133 (2), 60-68.
    14. ..................................., (1999). Virtue Ethics: A Misleading Category, The Journal of Ethics, 3 (3), 163-201.
    15. ………………..., (2000). Women and Human Development - The Capability Approach, USA: Chicago University Press.
    16. ………………, (2007). Liberty of Conscience: The Attack on Equal Respect, Journal of Human Development, Vol. 8, No. 3.
    17. ………………., (2010). John Stuart Mill – Thought and Influence- The Saint of Rationalism, In Varouxakis G., Kelly P., USA: Routledge Publication.
    18. ………………, (2002). Capabilities and Social Justice, International Relations and the New Inequality, 4 (2), 123-135.
    19. Okin, S. M., (1989). Justice, Gender and the Family, USA: Basic Books.
    20. Schneewind, J. B., (2002). An Introduction to John Stuart Mill, Basic Writings of John Stuart Mill, USA:  Random House.
    21. Smitz, K., (2004). John Stuart Mill and the Social Construction of Identity, History of Political Thought, 25 (2), 298-324.
    22. Taylor, C., (1989). Sources of the Self: The Making of the Modern Identity. USA, Harvard University Press.
    23. …………, (1994). Multiculturalism, USA: Princeton University Press.
    24. Thilly, F., (2019). The Individualism of John Stuart Mill, The Philosophical Review, 32 (1), 1-17.
    25. Urmson, J.O.” The Interpretation of the Moral Philosophy of J. S. Mill” in J.B Schneewind (ed), Mill: A Collection of Critical Essays. Notre Dame, Indiana, Notre Dame University Press, 1969.