غرب شناسی بنیادی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

دکترای جامعه‌شناسی، دانشگاه الزهرا، پژوهشگر در اندیشکده بانوان جهاد دانشگاهی الزهرا

10.30465/os.2024.48297.1960

چکیده

حدود پنج دهه است که پدیدارشناسی فمینیستی به‌عنوان یکی از حوزه‌های جدید و متاخر در سنت پدیدارشناسی، به بازاندیشی در مبانی این مکتب پرداخته و اکنون به‌عنوان یک حوزه مستقل و مهم شناخته می‌شود. این جریان که آغازش به سیمون دوبووار نسبت داده می‌شود، بر پایه خوانش پدیدارشناسی ادراک موریس مرلوپونتی و پتانسیل‌های موجود در آن شکل گرفته است. با انحراف از سنت هوسرلی، این رویکرد به‌طور خاص بر سوژه‌ بدنمند متمرکز شده و موضوعاتی مانند جنسیت و تفاوت جنسی را در کانون توجه خود قرار می‌دهد. مقاله حاضر تلاشی است برای بررسی شکل‌گیری و روندهای برجسته در این حوزه، با تمرکز دقیق بر نکات نظری و روش‌شناختی آن. نتایج مطالعه نشان می‌دهد که رویکرد غالب در این زمینه متعلق به نظریه‌پردازان فمینیست در سنت ساختارگرایی و پساساختاری است. همچنین، نقدهای درونی در این حوزه به‌دنبال بازیابی جایگاه تجربه در تولید دانش و همچنین پرداختن به جنبه‌های غیرگفتمانی آن بوده‌اند.

کلیدواژه‌ها

  • تیلور، کارمن (1390). مرلو-پونتی، ترجمه مسعود علیا، تهران: نشر ققنوس
  • خبازکناری، مهدی و بسطی، صفا (1395). « بدنمندی در پدیدارشناسی هوسرل، مرلوپونتی و لویناس»، حکمت و فلسفه، سال 12، شماره 3،صص 75-89

 

Alcoff, L. M. (2006). Visible Identities: Race, Gender and The self. Oxford University Press

Alcoff, L. M. (2000). ‘phenomenology, post-structrualism and feminist theory on the concept of experience’, In feminist phenomenology, Springer

Alcoff, L. M. (2000). ‘Merleau-Ponty and Feminist Theory on Experience”. In Fred Evans Leonard Lawlor (ed.), Chiasm, Merleau-Ponty's Notion of Flesh. Suny Press

Allen, J. (1982). ‘Through the Wild Region: An Essay in Phenomenological Feminism’, Review of Existential Psychology & Psychiatry. 18: 241-256

Barbour, K. (2004). ‘Embodied Ways of Knowing’, Waikato Journal of Education .10: 227-238

Beauvoir, S. d. (2009). The second sex, translated by Constance Borde and Sheila Malovany-Chevallier, London: Vintage

Bosco, A. (2019). ‘Applying Merleau-Ponty’s phenomenology of perception to maternal well-being in the first twelve months following birth’, Theses of the Degree of Doctor of Philosophy School, University of Notre Dame Australia

Butler, J. (1988). ‘Performative Acts and Gender Constitution: An Essay In Phenomenology and Feminist Theory’, Theatre Journal. 1: 519-531

Butler, J. (1986). ‘Sex and Gender in Simone De Beauvoir`s second sex’, Yale French studies, No. 72, Simone De Beauvoir: Witness to a century: 35-49

Butler, J. (1981). ‘Sexual Difference as a Question of Ethics: Alterities of the Flesh in Irigaray and Merleau-Ponty’, In Feminist Interpretations of Merleau-Ponty, Pennsylvania university press

Coole, D. (2005). ‘Rethinking Agency: A Phenomenological Approach to Embodiment and Agentic Capacities’, Political Studies. 53: 124-142

Fisher, L. (2000). ‘Phenomenology and Feminism: Perspectives on their Relation’, In Feminist Phenomenology, Springer Science+Business Media B.V.

Fisher, L. and Embree, L. (2000). Feminist Phenomenology, Springer Science+Business Media B.V.

Heinämaa, S. (2011). ‘Personality, Anonymity, and Sexual Difference: The Temporal Formation of the Transcendental Ego’ In Time in feminist phenomenology, Indiana University Press

Li, M. (2015). ‘The Lived Body in Heidegger, Merleau-Ponty and Derrida’, A Thesis for Master of Philosophy, Louisiana State University

Mann, B. (2018). ‘The Difference of Feminist Philosophy: The Case of Shame’, Journal of Critical Phenomenology.1: 41-67

Moi, T. (1999). What is a woman?, Oxford: Oxford university press

Oksala, J. (2004). ‘What is feminist phenomenology’, Radical Philosophy, 126: 16-22

Oksala, J. (2006). ‘A phenomenology of gender’, Continental Philosophy Review. 39: 229-244

Olkowski, D. (2006). ‘The Situated Subject’, In Feminist Interpretations of Merleau-Ponty, Pennsylvania university press

Ortega, M. (2016). In- Between: Latina Feminist Phenomenology, Multiolicity and The Self, Suny press

Sanford, S. (2017). ‘Beauvoir`s transdiscipinarity’; from philosophy to gender theory, in A companion to Simone de Beauvoir, edited by Laura Hengehold and Nancy Bauer, Wiley Blackwell.

Simms, E. M. and Stawarska, B. (2003). ‘Feminist Phenomenology’ In phenomenology and language acquisition project, Janus Head

Skengli, L. (2002). ‘Merleau-Ponty’s Phenomenology of Space ,Preliminary Reflection on an Archaeology of Primordial Spatiality’, The 3rd BESETO Conference of Philosophy

van Leeuwen, A. (2012). ‘Beauvoir, Irigaray, and the Possibility of Feminist Phenomenology’, The Journal of Speculative Philosophy. 26: 474-484

Warnke, G. (2011). Debating sex and gender, Oxford: Oxford university press

Young, I. M. (1980). ‘Throwing Like a Girl: A Phenomenology of Feminine Body Comportment Motility and Spatiality’, Human Studies. 3: 137-156

 Froidevaux-Metterie, C. (2021). ‘What is phenomenological feminism?’, Translated into persian by Negin Saniee, Access via: http://problematicaa.com/le-feminisme-phenomenologique/