نوع مقاله : مقاله ترویجی
نویسندگان
1 دکترای فلسفه محض، استاد مدعو گروه معارف دانشکده فنی و حرفه ای یزد
2 دکترای فلسفه گرایش حکمت متعالیه، عضو هیئت علمی دانشگاه ملایر
چکیده
وجه تمایز ایده‌آلیسم کانت با ایده‌آلیسم جزمی و مادی در نقد اول بطور کامل مشخص است. یک نوع ایده‌آلسیم دیگر که کانت به انکار آن میپردازد؛ ایده‌آلیسم اِشکالی (problematic)(صوری) است که علم انسان به جهان خارج را به واسطه‌ی همین تجربه درونی و مفاهیم می‌داند که آنهم نیازمند استدلال به شیوه تحلیلی است. کانت در مقابل این ایده‌آلیسم، بحثِ ایده‌آلیسم استعلایی را پیش می‌کشد، هر چند بطور کلی با ایده آلیسم صوری یا اِشکالی و روش آن موافقت کامل دارد. سوال اساسی در اینجاست که وجه تمایز انواع ایده آلیسم های مختلف در چه موردی است؟ و وجه برتری از آن کدام نوع است؟ و دلایل این برتری در چه جنبه های است؟ در این مقاله به جنبه های برتری ایده آلیسم استعلایی بر ایده آلیسم مطلق می پردازیم، در عین حال مشکلات جدیدی که دراین باب بوجود می آید را بیان نموده ایم؛ همچنین شوپنهاور و نیچه نقدهای برنده‌ای در بحثِ فی نفسه دارند که در این پژوهش به آنها پرداخته شده است، بخصوص نیچه که معتقدست کانت یک نوع بازی در این مطلب انجام داده است. در تحلیل نهایی به نتیجه رسیدم که کانت علی رغم همه موضوعاتی که برای وجه تمایز خود با ایده‌آلسیم جزمی و اِشکالی ارائه می دهد؛ در باب اعتبار شناخت و تبین وجودات خاص خارجی با مشکلات جدی مواجه میشود.
کلیدواژه‌ها
کتاب نامه
- کانت، ایمانوئل،(1386) نقد قوه حکم، عبدالکریم رشیدیان، تهران، نشر نی،
- کانت، ایمانوئل،(1362) سنجش خرد ناب، میرشمسالدین ادیب سلطانی، تهران، امیرکبیر،
- کانت، ایمانوئل،(1380) مابعدالطبیعه اخلاق فلسفه فضـیلت، منـوچهر صـانعی دره‌بیـدی، تهـران، نقـش و نگـار،
- شوپنهاور، آرتور (1396) جهان همچون اراده و تصور، رضا ولی یاری، نشر مرکز
- _____________،(1386) فلسفه شوپنهاور، ابوالقاسم ذاکر زاده، تهران، الهام
- مصباح یزدی، محمدتقی(1396)،آموزش فلسفه ج اول، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی
- ______________،(1396) آموزش فلسفه ج دوم. تهران، سازمان تبلیغات اسلامی
- نیچه، فردریش، (1362) فراسویی نیک و بد، داریوش آشوری، تهران، نشرآگه
- ___________،(1380) تبارشناسی اخلاق، داریوش آشوری، تهران، نشر آگه
- ___________،(1368) اراده قدرت، مجید شریف، تهران، انتشارات جامی
Immanuel, K., & Paul, G. (2018). Critique of pure reason: CHARLES
RIVER EDITORS.
Kant, I. (1790). Critique of Judgment: Including the First Introduction. Trans. by WS Pluhar. Cambridge: Hackett Publishing Co.
Kant, I. (2002). Critique of practical reason: Hackett Publishing.
Kaufmann, W., & Hollingdale, R. (1968). The will to power. New York: Vintage.
Leary, D. E. (1982). Immanuel Kant and the development of modern psychology.17-42
Nietzsche, F. (2001). Nietzsche: Beyond Good and Evil: Prelude to a Philosophy of the Future: Cambridge University Press.
Piekarski, M. (2017). Commentary: Brain, Mind, World: Predictive Coding, Neo-Kantianism, and Transcendental Idealism. Front Psychology, 8, 2077. doi:10.3389/fpsyg.2017.02077
Schopenhauer, A. (2020). The world as will and idea (Vol. 1): Library of Alexandria.
Schulting, D., & Verburgt, J. (2010). Kant's idealism: new interpretations of a controversial doctrine (Vol. 66): Springer Science & Business Media
DOI 10.1007/978-90-481-9719-4.1
)