نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسنده
دکتری تخصصی علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
چکیده
این پژوهش باهدف واکاوی مفهوم غرب‌زدگی در فلسفه تاریخ احمد فردید و نسبت آن با انقلاب اسلامی انجام و در آن سعی شده تا ضمن تحلیل نگرش فردید به وضعیت تمدن بشری در عصر جدید، به جایگاه انقلاب اسلامی در آن به‌عنوان تحولی عظیم جهت رهایی از سیطره غرب‌زدگی و مقابله با نیست‌انگاری ناشی از آن توجه شود. روش تفسیری - انتقادی در این پژوهش موردتوجه بوده که با به‌کارگیری آن سعی شده ضمن تحلیل مفهوم غرب‌زدگی در ادبیات فکری فردید و بررسی نسبت آن با انقلاب اسلامی نحوه مواجهه وی با این پدیده مورد ارزیابی و نقد قرارگیرد. تحلیل فردید از این تحول مهم سیاسی بیشتر مبتنی بر خصلت‌های غرب‌ستیزانه انقلاب اسلامی بوده و وی به ماهیت سیاسی انقلاب به‌عنوان یک پدیده مدرن سیاسی بی‌توجه است. یافته اصلی این پژوهش درک ماهیت تقلیل‌گرایانه اندیشه فردید درباره نسبت انقلاب اسلامی و مدرنیته و بررسی پیامدهای تحلیل وی است که مستلزم نادیده‌گرفتن وجوه سیاسی، اقتصادی و اجتماعی انقلاب و تمرکز صرف بر بعد هستی‌شناختی آن است. نتیجه کلی نشان می‌دهد که رویکرد هستی‌شناختی و فلسفه تاریخ فردید که مبتنی بر نقد هایدگری متافیزیک و توجه به اسم‌شناسی عرفانی ابن‌عربی و انگاره‌های آخرالزمانی است در تبیین پدیده انقلاب اسلامی دارای کاستی‌های اساسی می‌باشد.
کلیدواژه‌ها
فهرست منابع
- ابن عربی، محمد بن علی (بی‌تا) فتوحات المکیه، 4 ج، بیروت: دار صادر.
- ابن عربی، محمد بن علی(1383) کشف المعنی عن سراسماء الله الحسنی، ترجمه و شرح علی زمانی قمشه‌ای، قم: مطبوعات دینی.
- ابن عربی، محمد بن علی (1389) فصوص‌الحکم، درآمد، ترجمه محمدعلی موحد، تهران: کارنامه.
- آشوری، داریوش(1376) ما و مدرنیته، تهران: صراط.
- آشوری، داریوش(2004) «اسطوره فلسفه در میان ما، بازدیدی از احمد فردید و نظریه غرب‌زدگی»، قابل‌دسترسی در سایت: www. Nilgoon.org
- آل‌احمد، جلال (1373) غرب‌زدگی، تهران: فردوس.
- دیباج، موسی (1383)؛ مفردات فردیدی، تهران: نشر علم.
- شایگان، داریوش(1376) زیر آسمان‌های جهان، ترجمه نازی عظیما، تهران: نشر فروزان.
- شایگان، داریوش(1395) «هویت چهل‌تکه ایرانی در گفت‌وگو با داریوش شایگان» روزنامه اعتماد، شماره 3704، 7 دی.
- عبدالکریمی، بیژن(1392) هایدگر در ایران، نگاهی به زندگی، آثار و اندیشه‌های سید احمد فردید، تهران: مؤسسه حکمت و فلسفه ایران.
- عبدالکریمی، بیژن (1386) «هایدگر و فردید»، خردنامه همشهری، شماره 19.
- فردید، احمد (1349) اندیشه‌های صادق هدایت، به کوشش محمد کتیرایی، تهران: انتشارات اشرفی و فرزین.
- فردید، احمد (1350) «پاسخ به نظرخواهی درباره شرق و غرب»، فرهنگ و زندگی، شماره 7، دی.
- فردید، سید احمد(1374) «سقوط هدایت در چاله هرز ادبیات فرانسه»،روزنامه شرق، زمستان.
- فردید، سید احمد(1378) «مصاحبه منتشر نشده فردید با کیهان فرهنگی»، شهروند امروز، شماره 2، شهریور.
- فردید، سید احمد(1381) دیدار فرهی و فتوحات آخرالزمان، به کوشش محمد مددپور، تهران : نشر نظر.
- فردید، سید احمد(1386) «فیلسوف بعید: غرب‌زدگی (متن منتشر نشده از سیداحمد فردید)» خردنامه همشهری شماره 19،مهر.
- قیصری، محمد داوود (1375) شرح فصوص‌الحکم، به کوشش سید جلال‌الدین آشتیانی، تهران: علمی فرهنگی.
- معارف، سیدعباسی (1380)؛ نگاهی دوباره به مبادی حکمت انسی، تهران: نشر رایزن.
- مددپور، محمد (1378) سیر فرهنگ و ادب در ادوار تاریخی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی.
- میرسپاسی، علی(1386) روشنفکران ایران: روایت‌های یاس و امید، ترجمه عباس مخبر، تهران: توسعه.
- نراقی، احساس(1378) در خشت خام، گفتگو با احسان نراقی، تهران: جامعه ایرانیان.
- هاشمی، محمد منصور (1384)؛ هویت‌اندشان و میراث فکری احمد فردید، تهران: نشر کویر.
- هایدگر، مارتین(1383) متافیزیک چیست، ترجمه سیاوش جمادی، تهران: ققنوس.
- Dostal, Robert.j. (1992). "Beyond being: Heidegger's plato" in Christopher Macann (ed.) Martin Heidegger, critical Assessments. (vol. II). London:
- Fisher، Alec (2011). Critical thinking: An introduction. Cambridge University Press.
- Heidegger, Martin (1968). What is called thinking?. Translated by Gray, J. New York: HarperPerennial.
- Heidegger, Martin. (1962), Being and time, Translated by John Macquarrie and Edward Robinson, Bodmin: Blackwell Publishers.
- Heidegger, Martin. (1992), Parmenides, Translated by Andre Schuwer and Richard Rojcewicz, Indiana: Indiana University Press.
- May, Reinhard (1996). Heidegger's Hidden Sources: East Asian influences on his work. Translated with a complementary essay, by Graham Parkes. London and New York: Routledge.
- Mirsepassi (2017). Transnationalism in Iranian Political Thought: The Life and Times of Ahmad Fardid, Cambridge University Press.
- Mirsepassi, Ali(2019) Iran's Quiet Revolution, Cambridge University Press.
- Mirsepassi, Ali.(2018). Iran's Troubled Modernity: Debating Ahmad Fardid's Legacy, Cambridge University Press.
- Arne. (1969). Four Modern philosophers, Carnap, Wittgenstein, Heidegger, Sartre. Translated by Alastair Hannay. Chicago and London: The university of Chicago press.
- Rajaee, Farhang (2010) Islamism and Modernism: The Changing Discourse in Iran, University of Texas Press.
- Richard, Paul & Elder, Linda (2007) The Art of Socratic Questioning, Based on Thinking Concept & Tools. Foundation For critical Thinking press.
- Wrathall, Mark A. (2010), Heidegger and Unconcealment: Truth, Language, and History, Cambridge: Cambridge University Press.
)