حصار پیش‌داوری ها و چالش ذهنیت‌گرایی در هرمنوتیک فلسفی گادامر

ایزدی نیا, حمیده; شیخیانی, حسن

doi:10.30465/os.2024.47657.1952

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار دانشگاه خلیج فارس بوشهر

² مربی گروه معارف اسلامی، دانشگاه پیام نور واحد بوشهر

10.30465/os.2024.47657.1952

چکیده

گادامر، هستی انسان را هستی افکنده شده در تاریخ و سنت میداند که دارای نحوهی دید خاص و پیش‌داوری است. پیشداوریها ریشه در موقعیت مفسر دارند و در فهم دخیل هستند. به همین دلیل، منتقدینی مانند بتّی (Betti) و هرش (Hirsch)او را متهم به ذهنیتگرایی میکنند. اما گادامر مدعی است که در دام ذهنیت‌گرایی نمیافتد؛ زیرا بر مبنای مفهومِ پیش‌دریافتی از تمامیت معتقد است که مفسر همواره پیشداوریهای خود را در مواجه با حقیقت متن مورد ارزیابی و اصلاح قرار میدهد و آنها را بر متن تحمیل نمیکند، ولی خود مفهوم پیشدریافتی از تمامیت در اندیشهی گادامر به سنتگرایی میانجامد بدین معنا که فهم متاثر از تاریخ و سنت است و مفسر دخالتی در آن ندارد. گادامر با استفاده از مفهوم کاربرد که طبق آن، مفسر معنای متن را با موقعیت هرمنوتیکی خودش ربط میدهد از سنتگرایی فاصله میگیرد. اما مفهوم کاربرد دوباره به ذهنیتگرایی میانجامد. به نظر میرسد گادامر در دوری باطل میان ذهنیتگرایی و سنتگرایی گرفتار میشود. در این پژوهش، ضمن توضیح دورِ میان ذهنیتگرایی و سنتگرایی با تمرکز بر ساختار دیالوگی فهم و ابتنای آن بر الگوی سوژه-سوژه نه سوژه-اوبژهی دکارتی نشان خواهیم داد که گادامر از این دور فراتر میرود و فهم هرمنوتیکی، فهمی ذهنی نیست.

کلیدواژه‌ها

مراجع

کتابنامه

- افلاطون(1385)، دوره آثار، 4 جلد، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران، انتشارات خوارزمی، چاپ سوم

-تیلور، آلفرد ادوارد، (1393 )، ارسطو، ترجمهی حسن فتحی، تهران، انتشارات حکمت، چاپ اول

-زیمرمن، ینس(1400)، هرمنوتیک درآمدی بسیار کوتاه، ترجمه ابراهیم فتوت، نشر کوله پشتی، تهران

-کوزنز هوی، دیوید. (1378)، حلقهی انتقادی، ترجمه مراد فرهادپور، چاپ اول، نشر روشنگران و مطالعات زنان، تهران

- نصری، عبدالله(1390)، راز متن، هرمنوتیک، قرائت پذیری متن و منطق فهم دین، چاپ دوم، انتشارات سروش، تهران

- نوذری، حسینعلی(1379)، پست مدرنیته و پست مدرنیسم(تعاریف، نظریه ها و کاربست ها)، انتشارات نقش جهان مهر، تهران

- واعظی، اصغر. (پاییز1390)، «پیش‌داوری و فهم در هرمنوتیک فلسفی گادامر»، نشریهی راهبرد، شماره 60، صص 236-253

-Barthold, L.S., (2010), Gadamer’s Dialectical Hermeneutics, Lexington Books,

-Bilen, Osman (2000), The Historicity of Understanding and the Problem of Relativism in Gadamer^,s Philosophical Hermeneutics, The Council for Research in Values and Philosophy.

- Gadamer, Hans Georg (2004), Truth and Method , Translation by Joel Weinsheimer and Donald G. Marshall, London: Continuum Publishing Group, Third edition.

--------- -, (1991), Plato’s Dialectical Ethics Phenomenological interpretation Relating to the Philebus, trans. R. M. Wallace, London, Yale University Press

------,(1977), Philosophical Hermeneutics, Trans. and ed. D. E. Linge. Berkeley, University of California Press

-----------, (2007), The Gadamer reader: a bouquet of the later writings/ Hans-Georg Gadamer, edited by R.E. Palmer, Evanston, Illinois, Northwestern University Press

-Gibson, Christopher, (2018), The Common Ground between Plato’s Ontology of Ideas and Hans-Georg Gadamer’s Philosophical Hermeneutics, The University of Ottawa

- Lebech, Flemming (2006), "The Concept of the Subject in the Philosophical Hermeneutics of Hans-Georg Gadamer", International Journal of Philosophical Studies, Vol. 14 (2), 221-236.

-Eberhard, Philippe, (2004), The middle Voice in Gadamer’s hermeneutics, Tubingen: Mehr, Siebeck

-Vessey, David, (2015), “Dialogue, Goodwill, and Community”, London: Blackwell

-Vilhauer, Monica, (2010), Gadamer’s Ethics of Play Hermeneutics and the other, Lexington Books

- Warnke, Georgia, (1987), Gadamer, Hermeneutic, Tradition and Reason, Polity Press.

- Weinsheimer, Joel, (1985), Gadamer's Hermeneutics: A Reading of "Truth and Method". New Haven: Yale University Press

غرب شناسی بنیادی

حصار پیش‌داوری ها و چالش ذهنیت‌گرایی در هرمنوتیک فلسفی گادامر

مراجع

مراجع

دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 27
شهریور 1402

حصار پیش‌داوری ها و چالش ذهنیت‌گرایی در هرمنوتیک فلسفی گادامر

مراجع

مراجع

دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 27شهریور 1402

دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 27
شهریور 1402