غرب شناسی بنیادی
بازخوانی آرای انتقادی و بحران‌های فراروی دموکراسی

جلال حاجی‌زاده

دوره 2، شماره 1 ، اردیبهشت 1390، صفحه 1-24

چکیده
  هرچند اعتبار و منزلت دموکراسی در دنیای معاصر چنان گسترده شده است که بسیاری وجود آن را مسلم و بدیهی می‌انگارند، نظریة دموکراسی و موازینش با انتقادات چالشی روبه‌رو بوده است. منشأ غالب رویکرد انتقادی به دموکراسی را باید در عصر یونان باستان جست‌وجو کرد. درواقع، از همان سرآغاز باستان ماهیت دموکراسی، معضلات و بحران‌هایی را فراروی ...  بیشتر

اسطوره‌شناسی تطبیقی در سنت فرهنگی غرب

مریم صانع‌پور

دوره 2، شماره 1 ، اردیبهشت 1390، صفحه 25-38

چکیده
  توسعة زبان‌شناسی تطبیقی در قرن نوزدهم و اکتشافات قوم‌شناختی در قرن بیستم موجب شد تا اسطوره‌شناسی در هیئت یک علم مطرح شود و از آن‌جا که اسطوره‌های باستانی ملت‌ها مبنایی‌ترین مقولات برای شناخت ملل مختلف‌اند اسطوره‌شناسی تطبیقی به‌عنوان عامل شناخت متقابل ملل از یکدیگر مورد توجه محققان قرار گرفت و این امر به گشوده‌شدن ...  بیشتر

زمینه‌ها و پیشینة فلسفه‌های اگزیستانس و برخی برداشت‌‌های ناصواب

ناژین صفوی‌مقدم

دوره 2، شماره 1 ، اردیبهشت 1390، صفحه 39-54

چکیده
  اگزیستانسیالیسم یکی از مکاتب فلسفی است که بخش بزرگی از فلسفة معاصر را دربر می‌گیرد. فیلسوفان اگزیستانسیالیست بر هستی انسان همچون گونه‌ای متمایز از هستی دیگر هستندگان تأمل می‌کنند و با دقت به این تمایز، هستی انسان را «وجود» یا existence می‌نامند. آن‌ها درصدد نشان‌دادن تفاوت میان وجود یا بودنِ انسان در این دنیا با سایر ...  بیشتر

فیشته در مواجهه با فلسفة نقادی کانت

علی کرباسی‌زاده؛ نسرین اسدیان

دوره 2، شماره 1 ، اردیبهشت 1390، صفحه 55-69

چکیده
  فلسفه در طول تاریخ تحولات بسیاری کرده است. از آن جمله انقلاب کپرنیکی کانت بود که تغییر کلی نوع نگاه به فلسفه انجامید و مرحله‌ای جدید در فلسفه را درپی داشت. فلاسفة پس از کانت هر‌یک به نوعی با این دیدگاه در تعامل بودند، اگرچه کانت مدعی بود که نظامی کاملاً نقادانه ایجاد کرده است، اما ظاهراً پایبندی به روش انتقادی مورد نظر او حتی در ...  بیشتر

انواع؛ از قراردادگرایی لاک تا خوانش استعلایی و زیباشناختی کانت

رضا ماحوزی

دوره 2، شماره 1 ، اردیبهشت 1390، صفحه 71-86

چکیده
  در تفکر جان ‌لاک، ذهن در عملکردی فعال صورت‌های محسوس و متوالی کسب‌شده از حواس بیرونی و درونی را با هم تألیف می‌کند و دربرابر اعیان خارجی، اعیانی علمی (ذهنی) می‌سازد و بدین‌ترتیب به مفاهیم ماهوی از اعیان دست می‌یابد. در ادامه، فاهمة برخی از تصورات مشترک مربوط به چند عین مشابه را گزینش می‌کند و آن‌ها را ذاتیات اعیان ...  بیشتر

نظریة بازی‌های زبانی ویتگنشتاین: یک نظرگاه فلسفیِ پست‌مدرن دربارة زبان

بیت‌الله ندرلو

دوره 2، شماره 1 ، اردیبهشت 1390، صفحه 87-100

چکیده
  نظریة بازی‌های زبانی (the theory of language games)، محوری‌ترین بحث فلسفة متأخر لودویگ ویتگنشتاین (1889 - 1951)، فیلسوف اتریشی‌‌تبار انگلیسی، است. این نظریه در تقابل با نظریة تصویری زبان، که هستة فلسفة متقدم ویتگنشتاین است، بسط یافته است. براساس نظریة تصویری، زبان صرفاً یک کارکرد دارد: تصویرگری واقعیت. ما می‌توانیم با شناخت حقیقت زبان، ...  بیشتر

شرحی بر فلسفة نظری و سیاسی افلاطون

زهرا واشقانی فراهانی

دوره 2، شماره 1 ، اردیبهشت 1390، صفحه 101-123

چکیده
  این مقاله گزارش کوتاهی است درمورد مهم‌ترین موضوعات فلسفی افلاطون در‌باب نظر و سیاست. بحث اصلی تحقق دولت‌شهر آرمانی است که در بخش فلسفة سیاسی مطرح است. نخست به نظریات افلاطون دربارة شناسایی، بقای نفس، نظریة مُثل، که از زیر‌بنایی‌ترین اصول فلسفة افلاطون است، و سپس به طرح مسائلی از قبیل عدالت، تربیت، فضلیت اخلاقی، و آیین ...  بیشتر