غرب شناسی بنیادی
بازنمایی غرب در گفتمان سیاسی علی شریعتی

مهسا ادیبی؛ مجید توسلی رکن آبادی؛ سید محمد علی تقوی

دوره 10، شماره 1 ، شهریور 1398، صفحه 1-18

https://doi.org/10.30465/os.2019.4244

چکیده
  نحوه مواجهه با غرب یکی از مولفه­های اصلی فضای اندیشه­ای ایران است که وقوع انقلاب اسلامی ایران نیز محصول همین دغدغه­مندی می باشد. شریعتی در قالب پارادایم نقد غرب­زدگی سعی داشت تا با خلق معناها و مضامین جدید برگرفته از عناصر سنتی، مذهبی، اسطوره­ای و مدرن به ارائه تصویری از غرب در چارچوب گفتمان­ سیاسی خود بپردازد که دارای جلوه­ای ...  بیشتر

غربشناسی: آغاز بصیرت و نارسایی ناگزیر مفهومی

مزدک رجبی

دوره 10، شماره 1 ، شهریور 1398، صفحه 19-38

https://doi.org/10.30465/os.2019.4245

چکیده
  در این نوشته از متنی سخن به میان خواهدآمد که از واژه غربشناسی جهت بیان  مفهومی بنیادین و هنوز فهم نشده در تاریخ اندیشه معاصر ایران بهره گرفته است؛ متن مورد نظر درباره غرب رضا داوری اردکانی است که در آن واژه غرب همچون کلیت و شرط و واژه غربشناسی همچون ناظم و هادی ما جهت شناخت غرب و نسبت ما با آن به کار گرفته شده است.  پیشتر از این متن ...  بیشتر

فلسفه تاریخ و پایان تاریخ فوکویاما

غلامعلی سلیمانی

دوره 10، شماره 1 ، شهریور 1398، صفحه 39-64

https://doi.org/10.30465/os.2019.4246

چکیده
   پایان تاریخ به عنوان ایده دهه پایانی قرن بیستم از اتمام چندین قرن منازعه ایدئولوژیکی سخن به میان اورد. منازعه‌ای که از عصر روشنگری بین ایدئولوژی‌های مختلف بشری که ادعای کشف قانونمندی حاکم بر تاریخ  داشتند، در گرفته بود. فلسفه نظری یا فلسفه جوهری تاریخ به عنوان یک دانش«هستی‌شناسانه» به دنبال فهم هستی تاریخ، سیر تحول آن ...  بیشتر

مناسبات «فلسفه و ترجمة فرهنگی» در ایران معاصر مطالعة موردیِ سیرحکمت دراروپا

مالک شجاعی جشوقانی

دوره 10، شماره 1 ، شهریور 1398، صفحه 65-83

https://doi.org/10.30465/os.2019.4247

چکیده
  ترجمة فرهنگی، ترجمه‌ای است که پیام متن و فرهنگ مبدأ را با فرهنگ مقصد سازگار می‌کند. چنین ترجمه‌ای غالباً افزایش و کاهش‌هایی به‌همراه دارد و ترجمه‌ای وفادارانه نیست. در ترجمة فرهنگی مترجم برای انتقال مفاهیم و حتی تجارب فکری فراتر از معنای مفردات، به بافت و زمینة فرهنگی(Context) مبدأ و ظرائف و اقتضائات مختصات فرهنگ مقصد توجه جدی می‌کند. ...  بیشتر

غلبه رویکرد مفهومی بر رویکرد وجودشناسانه و پیامدهای تربیتی آن در دوره معاصر (با تأکید بر اندیشه‌های نیچه و هایدگر)

بیژن عبدالکریمی؛ افضل السادات حسینی؛ سید مهدی سجادی؛ تحسیم الیاسی

دوره 10، شماره 1 ، شهریور 1398، صفحه 85-108

https://doi.org/10.30465/os.2019.4248

چکیده
  زبان به واسطۀ ماهیت دو رگه‌اش از وجوه وجودی و مفهومی فارغ نیست. با اندیشه‌های سقراط رگۀ مفهومی زبان کانون توجه قرارگرفت و رگۀ وجودی آن مغفول ماند. از نظر هایدگر و نیچه با غفلت از رابطۀ فوزیس و لوگوس، و فراموش‌کردن نقش زبان در به ‌ظهور‌آوردن وجود و ناتوانی آن در همراه‌ شدن با صیرورت هستی، ذاتِ خودپوشانندۀ رگۀ وجودی به محاق رفت؛ و ...  بیشتر

تفسیر تفکر کنفوسیوسی با تمرکز بر پدیدارشناسی هایدگری با تاکید بر دلالت های تعیلم و تربیتی

فلورا عسکری زاده؛ احسان پویافر؛ سیدجواد میری

دوره 10، شماره 1 ، شهریور 1398، صفحه 109-128

https://doi.org/10.30465/os.2019.4249

چکیده
  در این مقاله سعی شده تا  بر اساس تفکر هایدگر یک راهِ شرقی؛ یعنی کتاب مکالمات، تفکرکنفوسیوس مورد واکاوی قرارگیرد. بنابراین چند موضوع محوری در اندیشه‌ی هر دو متفکر را برگزیده­ایم و با رویکرد پدیدارشناسانه به آنها می‌پردازیم. پدیدارشناسی-هرمنوتیکی هایدگری را  برای رفتن به سوی "فهمِ هستیِ چیزها" و مجالِ بروز دادنِ به آنها در نظر ...  بیشتر

بازاندیشی؛ کشاکش آراء در آنتونی گیدنز و میشل فوکو (تبارشناسی بازاندیشی در عصر مدرن)

ساجده علامه؛ رضا نواح

دوره 10، شماره 1 ، شهریور 1398، صفحه 129-147

https://doi.org/10.30465/os.2019.4250

چکیده
  بازاندیشی نه تنها به عنوان مهمترین ویژگی زندگی در جهان مدرن معرفی می‌گردد بلکه از مهمترین دغدغه‌ها و چالش‌های اندیشه متفکران علوم‌اجتماعی معاصر نیز است.  در آراء متفکرانی مانند آنتونی گیدنز  بازاندیشی به عنوان ویژگی اصلی دوران مدرن و بخش جدایی‌ناپذیر از زندگی سیاسی و اخلاقی معاصر مطرح می‌گردد. در حالی که میشل فوکو این پرسش ...  بیشتر

زمان به عنوان افق ظهور موجودات، فراهم کننده ابژکتیویته در کانت، به تفسیر هایدگر

محمد غریب زاده؛ حسین کلباسی

دوره 10، شماره 1 ، شهریور 1398، صفحه 149-173

https://doi.org/10.30465/os.2019.4251

چکیده
  مقولات کانتی باید بالضروره در ارتباط با مُتعلَق دریافتی باشند. اما به دلیل خودانگیخته بودن قوه فهم از یک‌سو و پذیرنده بودن قوه حس از سوی دیگر، باید یک امر مشترکی ارتباط بین این دو قوه آگاهی را ممکن گرداند. هایدگر بیان می دارد که «زمان» همان امر مشترکی است که موجب اتحاد و «تالیف» این دو قوه می شود. بنابراین، به وسیله عمل شماتیزم ...  بیشتر

نقد نئولیبرالیسم از منظر مکتب فرانکفورت

عبداله قنبرلو

دوره 10، شماره 1 ، شهریور 1398، صفحه 175-198

https://doi.org/10.30465/os.2019.4252

چکیده
  جهان امروز خصوصاً از نظر حکمرانی اقتصادی قویاً تحت نفوذ اندیشه نئولیبرالیسم قرار دارد و پدیده جهانی شدن هم اساساً با تکیه بر همین مبنای فکری شکل گرفته است. این پدیده از زوایای مختلفی قابل نقد و ارزیابی است. یکی از عمیق‌ترین نقدها بر نئولیبرالیسم را می‌توان از طریق مکتب فرانکفورت ارائه دارد. در این راستا، سؤال اصلی مقاله این است که ...  بیشتر

نیچه و خاستگاه «درباره‌ی تاریخ احساس‌های اخلاقی»

حمیدرضا محبوبی آرانی

دوره 10، شماره 1 ، شهریور 1398، صفحه 199-220

https://doi.org/10.30465/os.2019.4254

چکیده
  فصل دوم بشری بس_بسیار بشری با عنوان «درباره‌ی تاریخ احساس‌های اخلاقی» بیانگر اولین مواجهه‌ی جدی و مستقیم نیچه با مسأله‌ی اخلاق در آثار منتشرشده‌ی وی است و از این‌رو از اهمیت بسیاری در شکل‌گیری اندیشه‌های نیچه در مقام یک فیلسوف اخلاق برجسته برخوردار است. مقاله‌ی کنونی نخست می‌کوشد نشان دهد که چرا و چگونه نیچه به تاریخ ...  بیشتر

مفهوم علوم انسانی دراندیشۀ نخست ویلهلم دیلتای

فخری ملکی؛ رضا داوری اردکانی

دوره 10، شماره 1 ، شهریور 1398، صفحه 221-238

https://doi.org/10.30465/os.2019.4255

چکیده
  در تاریخ تفکر به ویژه در حوزۀ علوم انسانی اندیشۀ ویلهلم دیلتای نقطۀ عطف محسوب می­شود. دوران دیلتای با علم­زدگی تمام عیار مصادف بود عده­ای که علم­زده بودند میان روش علوم طبیعی با علوم انسانی تفاوت اساسی قایل نبودند و هر داعیه­ای که داشتند مآل کارشان به ماده انگاری مکانیکی می­رسید. دیلتای با این گروه به مقابله برخاست و معتقد ...  بیشتر